- Ngân hàng Thế giới: Kinh tế Việt Nam diễn biến tích cực nhờ kiểm soát dịch Covid-19 hiệu quả
- Canada khuyến cáo người trên 65 tuổi dùng vaccine AstraZeneca phòng Covid-19
 |
Hộ chiếu vaccine đang được hy vọng sẽ giúp ngành hàng không thế giới phục hồi |
Giải pháp hồi sinh nhiều ngành kinh tế
Tại cuộc họp sáng 19-3 của Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch viêm đường hô hấp cấp (Covid-19) để nghe báo cáo và thảo luận công tác chuẩn bị giải pháp kỹ thuật, chính sách thực hiện “hộ chiếu vaccine”, đề cập tới sự cần thiết thực hiện chủ trương “hộ chiếu vaccine” trong thời gian tới khi điều kiện cho phép, Thường trực Ban Chỉ đạo cũng nhấn mạnh tới yêu cầu bảo đảm an toàn là trên hết.
Đây là những bước đi nhằm cụ thể hóa kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp trực tuyến toàn quốc trước đó của Thường trực Chính phủ với Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19 và các địa phương. Theo đó, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành liên quan xem xét, nghiên cứu từng bước mở lại các đường bay quốc tế, chuẩn bị tốt các phương án triển khai áp dụng “hộ chiếu vaccine” và giao thương có sự kiểm soát.
Việc vaccine ngừa Covid-19 được đưa vào tiêm chủng rộng rãi trên thế giới và ở Việt Nam đang mở ra cơ hội đưa nhịp sống trở lại bình thường sau thời gian dài bị đóng kín. Lợi ích của việc “mở cửa” này là rõ ràng. Chẳng hạn, trong năm 2019, chỉ riêng ngành du lịch cũng đã đóng góp cho kinh tế Việt Nam 36 tỷ USD. Nếu “hộ chiếu vaccine” được đưa vào thực hiện, không chỉ du lịch mà nhiều ngành kinh tế khác như hàng không, vận tải… sẽ hồi sinh mạnh mẽ.
Trên thực tế, “hộ chiếu vaccine” đóng vai trò như giấy chứng nhận đã tiêm chủng đầy đủ 2 mũi vaccine ngừa Covid -19, được điều chỉnh theo Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm và Điều lệ kiểm dịch y tế quốc tế. Một người được tiêm vaccine, nếu thực sự có miễn dịch, khi sang nước khác sẽ không bị lây bệnh và cũng không làm lây truyền bệnh. Như vậy sẽ giải tỏa được khó khăn cho các ngành du lịch, hàng không, giúp kinh tế phát triển.
Giải pháp kỹ thuật để thực hiện “hộ chiếu vaccine” cũng không khó khăn. Người dân chỉ cần tải ứng dụng hồ sơ điện tử trên hệ thống của Apple Store hoặc Google Play, khai báo thông tin cần thiết trước khi đi tiêm chủng. Cơ sở y tế sẽ quét mã QR-code thay vì thực hiện thao tác trên giấy. Thông tin tiêm chủng sẽ được tích hợp vào hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử của người dân, thực hiện liên thông với cơ sở dữ liệu công dân, giúp kiểm soát việc đi lại, di chuyển một cách thống nhất, thuận lợi.
Trong bối cảnh dịch bệnh còn kéo dài, “hộ chiếu vaccine” là giải pháp thích hợp để giải cứu các nền kinh tế, khôi phục lại nhịp sống như trước đại dịch. Dù vẫn có những tranh cãi, dù thế giới còn chưa thống nhất được các tiêu chuẩn quốc tế chung cho “hộ chiếu vaccine” nhưng với những lợi ích đem lại, giải pháp này đang được nhiều nước tính đến. Một số nước trong Liên minh châu Âu (EU) và các quốc gia Vùng Vịnh có nền kinh tế dựa vào ngành du lịch đã thúc đẩy mạnh mẽ ý tưởng sử dụng “hộ chiếu vaccine”. Israel và Australia đã thực hiện chương trình “hộ chiếu vaccine” nội địa, cho phép những ai đã tiêm vaccine được tiếp cận các phòng tập thể dục, các buổi hòa nhạc và các địa điểm công cộng khác.
Một số hãng hàng không cũng tích cực thúc đẩy việc sử dụng “hộ chiếu vaccine”. Hãng hàng không Qantas của Australia tuyên bố ý tưởng này là “điều thiết yếu”. Hai hãng hàng không Emirates và Etihad của Các tiểu vương quốc Arab thống nhất cho biết trong những tháng tới sẽ thử nghiệm ứng dụng “IATA Travel Pass” kỹ thuật số được Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế phát triển. Hãng hàng không quốc gia New Zealand thì đang lên kế hoạch thử nghiệm “hộ chiếu vaccine” để chuẩn bị cho việc nối lại các chuyến bay quốc tế với Australia trong thời gian tới.
Những điều kiện cần thiết khi áp dụng “hộ chiếu vaccine”
Tuy nhiên, cũng như tiêm vaccine ngừa Covid-19, sử dụng “hộ chiếu vaccine” không phải là cách thức duy nhất để phòng dịch. Nó không thể thay thế hoàn toàn các biện pháp phòng dịch khác mà Việt Nam đã áp dụng hiệu quả. Đơn giản như nếu quy trình nhập cảnh không chặt chẽ, chỉ cần sơ suất nhỏ, một trường hợp mang mầm bệnh lọt vào trong nước, lây ra cộng đồng thì không chỉ ảnh hưởng đến ngành du lịch mà còn tới nhiều ngành khác, thiệt hại về kinh tế sẽ rất lớn.
Chính vì thế, đi kèm với “hộ chiếu vaccine” vẫn cần những điều kiện bảo đảm khác, trên nguyên tắc an toàn là quan trọng nhất. Theo các chuyên gia, trước hết Việt Nam cần sớm tham gia vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc tạo điều kiện cho giao thương, đi lại thuận lợi cho những người đã được tiêm vaccine phòng Covid-19 ở các nước. Từ đó nghiên cứu, rà soát chặt chẽ để xem xét công nhận “hộ chiếu vaccine” của các quốc gia, vùng lãnh thổ đã có quy trình kiểm định, cấp hộ chiếu hoặc chứng chỉ tiêm vaccine Covid-19 một cách chặt chẽ.
Việt Nam cũng có thể từng bước mở cửa, nối lại đường bay quốc tế, chấp nhận cho khách nước ngoài nhập cảnh khi có chứng nhận tiêm vaccine, nhất là từ các quốc gia có lượng khách lớn hoặc tiềm năng mà đã kiểm soát được dịch bệnh như một số nước châu Âu, Australia, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... Thời gian đầu, Việt Nam có thể mở cửa đón khách quốc tế đến các địa điểm cụ thể như Đà Nẵng, Nha Trang, Vịnh Hạ Long; hạn chế việc di chuyển qua nhiều địa phương của du khách... Người dân ở những nơi mở cửa có thể được ưu tiên tiêm vaccine để tạo miễn dịch cộng đồng. Nếu chưa có điều kiện tiêm cho tất cả thì tiêm trước cho những người phục vụ trực tiếp trong ngành du lịch.
Thêm vào đó, trong bối cảnh các vaccine dù đã được đưa vào tiêm rộng rãi nhưng hiệu quả còn trong quá trình theo dõi, kiểm chứng, việc áp dụng “hộ chiếu vaccine” vẫn cần có các biện pháp kèm theo, nhằm đối phó với các yếu tố như vaccine ít hiệu quả hoặc không hiệu quả với các biến chủng mới của virus SARS-CoV-2. Vì thế, dù có “hộ chiếu vaccine” nhưng du khách sau khi nhập cảnh vẫn phải xét nghiệm bắt buộc. Cũng không loại trừ trường hợp có “hộ chiếu vaccine” giả”. Trong trường hợp này, hệ thống kỹ thuật phải tính đến những trường hợp phức tạp nhất, sẵn sàng triển khai ngăn chặn.
Và cuối cùng là dù có vaccine ngừa Covid-19, dù “hộ chiếu vaccine” có được áp dụng, thì mỗi người dân vẫn cần duy trì nếp sống và cách ứng xử phù hợp trong điều kiện có dịch bệnh, vẫn cần tiếp tục tuân thủ thông điệp 5K của Bộ Y tế: Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tụ tập - Khai báo y tế.
