10 câu hỏi xung quanh thảm kịch QZ8501 của AirAsia

ANTĐ - Việc phát hiện ra các mảnh vỡ từ máy bay QZ8501 của hãng hàng không AirAsia đồng nghĩa với việc các điều tra viên đã tiến thêm một bước lớn để trả lời các nghi vấn vẫn ám ảnh thân nhân của những người có mặt trên chuyến bay định mệnh này.

Nguyên nhân nào khiến máy bay rơi xuống biển?

Đây là câu hỏi lớn nhất và cũng khó trả lời nhất. Vì đến nay chưa ai biết được nguyên nhân thực sự của thảm họa này. Sẽ còn phải mất nhiều tháng nữa để các nhà điều tra có thể nói được chính xác chuyện gì đã thực sự xảy ra sau khi chiếc Airbus A320-200 này mất liên lạc với bộ phận kiểm soát không lưu vào sáng ngày chủ nhật 28-12.

Chỉ biết rằng trong một khoảng thời gian ngắn trước khi mất tín hiệu liên lạc, phi công đã yêu cầu được cho phép nâng độ cao đường bay của máy bay do gặp thời tiết xấu.

Một số chuyên gia cho rằng, rất có thể chiếc máy bay này đã trải qua tình trạng chòng chành vì tốc độ giảm của máy bay hoặc bay vào vị trí không thuận lợi cho việc chuyển độ cao. Các nhà phân tích cũng cho biết các phi công cũng có thể chưa nắm được thông tin từ hệ thống trên máy bay về vị trí hiện tại hoặc động cơ bị hỏng do mưa hoặc mưa đá do giông bão gây nên.

Chìa khóa để trả lời cho câu hỏi về những gì đã xảy ra chỉ có thể được lưu lại trong máy ghi âm ghi âm buồng lái và dữ liệu của máy bay trong chiếc hộp đen. Ông Bill Savage, một cựu phi công với 30 năm kinh nghiệm bay cho biết trừ khi tìm thấy hộp đen, không ai có thể biết chính xác điều gì đã xảy đến với động cơ.

Đội cứu hộ sẽ tìm kiếm các thi thể như thế nào?
Việc tìm kiếm các nạn nhân là ưu tiên hàng đầu đối với đội cứu hộ cũng như những người tham gia trong các hoạt động tìm kiếm máy bay. Máy bay trực thăng có thể sẽ đưa các thợ lặn xuống biển để vớt các thi thể cũng như những mảnh vỡ từ máy bay. Đội tàu biển, và thậm chí sẽ có cả những chiếc tàu ngầm cùng tham gia cứu hộ nếu phát hiện thấy thi thể nạn nhân mắc kẹt trong xác máy bay dưới đáy biển.

Theo ông Peter Goelz, cựu giám đốc điều hành của Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ nhận định ngoài những thi thể nổi trên mặt nước, nhiều nạn nhân có thể còn đang mắc kẹt ở độ sâu khoảng 43m ở khu vực biển Java. Tuy nhiên việc tiếp cận các thi thể này là một thách thức lớn đối với các thợ lặn ở độ sâu đó và có thể phải mất từ 1 tuần đến 10 ngày để thực hiện công việc này.
Nhận diện nạn nhân được thực hiện như thế nào?
Các bệnh viện ở thành phố Surabaya của Indonesia đã được chuẩn bị sẵn sàng để tiếp nhận cũng như xác định danh tính các thi thể được tìm thấy ở ngoài khơi bờ biển Borneo. Thân nhân của các nạn nhân sẽ cung cấp di ảnh và mẫu DNA để phục vụ công tác nhận dạng này. Tuy nhiên việc tìm kiếm và nhận dạng toàn bộ 162 nạn nhân của vụ tai nạn là một nhiệm vụ lớn và cũng rất có thể không phải tất cả các thi thể đều được tìm thấy.

1 thi thể đã được tìm thấy không mặc áo phao. Việc này nói lên điều gì?
Ông Peter Goelz cho rằng điều đó có nghĩa là bất cứ điều gì xảy ra với máy bay thì đã diễn ra rất chóng vánh. Theo bà Mary Schiavo, một luật sư và là cựu Tổng thanh tra của Bộ Giao thông Vận tải Mỹ, rất có thể hành khách trên chuyến bay không có thời gian để làm bất cứ việc gì.

Liệu có bất kì ai còn sống sót?
Đã từng có người còn sống sót trong những vụ tai nạn hàng không trong quá khứ. Tuy nhiên theo bà Deborah Hersman, chủ tịch của Hội đồng An toàn Quốc gia và cựu chủ tịch của Ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ, việc tìm thấy nạn nhân may mắn sống sót từ chuyến bay này sẽ là một kịch bản rất khó xảy ra.
Một nhân viên tìm kiếm cho biết ông có thể nhìn thấy bóng của chiếc máy bay dưới làn nước biển. Nếu đó là sự thật, việc gì sẽ tiếp diễn sau đó?
Bà Mary Schiavo cho biết, nếu tuyên bố này là sự thật thì việc tìm kiếm vị trí máy bay rơi cũng như phục hồi các dữ liệu chuyến bay sẽ được tiến hành nhanh chóng hơn.
Với sự giúp đỡ của sonar (hệ thống định vị vật dưới nước bằng âm hoặc siêu âm) thì sẽ không mất nhiều thời gian trong quá trình tìm kiếm và khôi phục dữ liệu, Tim Taylor, một chuyên gia về kỹ thuật và một thợ lặn có 30 năm kinh nghiệm chia sẻ. Máy phát siêu âm của máy bay, hoặc thiết bị cảnh báo định vị dưới nước, vẫn đang hoạt động do đó sẽ giúp đẩy nhanh tốc độ phục hồi của máy ghi âm.

Làm thế nào để tìm kiếm vớt xác máy bay?
Hãng hàng không AirAsia cho biết các mảnh vỡ được tìm thấy tại khu vực eo biển Karimata, cách khoảng 110 hải lý về phía Tây Nam thành phố Pangkalan Bun của Indonesia, và chỉ khoảng 6 dặm tính từ điểm cuối cùng mà trung tâm mất tín hiệu liên lạc với máy bay.
Ông Bambang Sulistyo, người đứng đầu cơ quan tìm kiếm và cứu hộ của Indonesia cho biết đội thợ lặn và nhiều tàu biển cùng với thiết bị sonar đã được cử đến khu vực này, nơi độ sâu của nước thay đổi từ 25 đến 30 mét.
Cũng giống như trong quá trình tìm kiếm MH370, một máy phát siêu âm đo độ sâu sẽ được sử dụng để xác định vị trí hộp đen của chuyến bay. Độ sâu hay nông của nước cũng có nghĩa là những phần xác máy bay có trọng lượng lớn khó có khả năng đã trôi xa trước khi chạm đến đáy biển.

Bất kỳ mảnh vỡ lớn nào của máy bay cũng sẽ được trục vớt để cơ quan chức năng có thể tiến hành điều tra, tìm ra nguyên nhân của vụ tai nạn. Tuy nhiên ban đầu hiện trường vụ việc phải được vẽ lại bởi vì vị trí của từng mảnh vỡ cũng là một phần quan trọng trong việc xác định nguyên nhân, ông Tim Taylor cho biết.
Những mảnh vỡ được tìm thấy cho đến nay cho ta biết điều gì?

Việc xuất hiện một cánh cửa thoát hiểm cùng một số áo phao cứu hộ nổi tự do trên mặt biển có thể đặt ra câu hỏi về việc liệu các thành viên phi hành đoàn có đủ thời gian để triển khai các thiết bị an toàn trước khi máy bay đâm xuống biển hay không. Nhưng bà Schiavo cho hay bà cũng đã từng chứng kiến hiện trường các vụ tai nạn khác, khi đó các cửa thoát hiểm khẩn cấp hoặc máng trượt đã tự bung ra mà không phải là do được triển khai có chủ ý.

Bà nói thêm rằng trong nhiều trường hợp, những thứ này chỉ đơn giản là những bộ phận của máy bay có thể bị rời ra khi máy bay đâm xuống biển. Khi hệ thống ghi âm buồng lái được tìm thấy thì mới có thể xác định được rằng các yêu cầu thoát khỏi máy bay trong tình huống khẩn cấp có được đưa ra hay không.

Chuyện gì sẽ xảy đến tiếp theo đối với thân nhân của các nạn nhân?
Thân nhân và gia đình của các hành khách trên chuyến bay định mệnh này cũng đã nhận được hung tin xác nhận rằng máy bay đã đâm xuống biển. Một vài người đã ngất xỉu khi họ trực tiếp theo dõi một cuộc họp báo về việc phát hiện ra các mảnh vỡ của máy bay và xem đoạn video ghi lại cảnh một máy bay trực thăng hạ một thợ lặn xuống mặt biển để vớt lên một thi thể. Tất cả mọi người đã bật khóc.
Thân nhân của các hành khách và phi hành đoàn được thông báo rằng, cuộc điều tra và tìm kiếm vẫn tiếp tục. Những thông tin phải được chia sẻ một cách chính xác và kịp thời đến gia đình các nạn nhân. Cơ quan chức năng cũng cần phải bảo vệ họ khỏi sự phiền toái mà các phương tiện truyền thông mang lại khi muốn đưa tin về những mất mát đau thương này.

Chuyến bay QZ8501 đã cất cánh trước 2 tiếng so với thời gian dự kiến. Điều này có cần các nhà điều tra xem xét?

Bà Schiavo cho biết thông tin này cũng sẽ được điều tra. Việc 1 chiếc máy bay cất cánh trước giờ khởi hành dự kiến là điều chưa từng xảy ra tại Mỹ, nhưng bà nhấn mạnh rằng điều đó không có nghĩa là nó không xảy ra phổ biến ở các nước khác. Câu hỏi đặt ra là lý do tại sao họ lại làm vậy, liệu có phải là để tránh thời tiết xấu?