Nghệ thuật điều hành giá

ANTĐ - Trong cuộc họp của Tổ điều hành kinh tế vĩ mô, hai vấn đề nóng nhất được tập trung thảo luận là giá điện và giá xăng dầu. Theo đó, giá điện sẽ không tăng trước Tết Nguyên đán. Về giá xăng dầu, các chuyên gia đã đề ra 3 kịch bản theo diễn biến giá xăng dầu trên thị trường thế giới, trong đó có cả kịch bản theo dự báo giá dầu có thể đục thủng đáy dưới 40 USD. 

Chính phủ cho biết sẽ điều hành lạm phát năm 2015 tăng dưới 5%. Song với kết quả về đích của năm 2014, lạm phát thấp ở mức bất ngờ khiến giới chuyên gia tỏ ra băn khoăn khi đi tìm kịch bản hợp lý cho lạm phát năm nay. Thực tế, muốn lạm phát xuống là việc rất khó khăn, còn muốn đẩy lên cao, chỉ cần tăng vọt giá điện, một trong những loại giá đang bị kìm nén.

Theo Vụ trưởng Vụ Thống kê giá, cần phải tính toán đến các khía cạnh lạm phát thấp năm 2014 để điều hành, chứ không phải là tăng giá các mặt hàng, dịch vụ mà Chính phủ đang kiểm soát như giá điện để cho lạm phát nằm trong mục tiêu đề ra. Lạm phát thấp là cơ hội ổn định kinh tế vĩ mô, thu hút đầu tư, tạo niềm tin thị trường; đồng thời tạo dư địa cho Chính phủ thực hiện các chính sách tài chính, tiền tệ tốt hơn. Tuy vậy, lạm phát thấp lại là thách thức cho tăng trưởng và sản xuất kinh doanh, đồng thời Nhà nước cũng khó khăn trong nguồn tiền để đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội. 

Trách nhiệm chính trong quản lý giá thuộc về Bộ Tài chính, cơ quan chuyên theo dõi diễn biến cung cầu, giá cả thị trường trong nước và quốc tế; từ đó làm tốt công tác phân tích và dự báo thị trường để kịp thời đề xuất các giải pháp bình ổn giá. Bên cạnh đó, Tổng cục Thống kê (Bộ Tài chính) đã có kịch bản trình Chính phủ để đánh giá các tác động lên nền kinh tế, lên lạm phát, nếu năm nay tăng giá một số mặt hàng chiến lược. Chẳng hạn, khi tăng giá điện cần phải tính toán kỹ tác động cụ thể lên tâm lý người dân, doanh nghiệp, khiến lạm phát kỳ vọng tăng lên, rất nguy hại cho việc kiềm chế lạm phát. Vì vậy, khi tăng giá các mặt hàng thiết yếu, cần tính toán kỹ lưỡng để không ảnh hưởng xấu tới nền kinh tế, đời sống người dân, đặc biệt phải bảo đảm các loại giá này vận hành sát với giá thị trường. 

Theo Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, lạm phát năm 2015 phụ thuộc chủ yếu vào chính sách quản lý giá các mặt hàng cơ bản. Dù không lo ngại lạm phát sẽ có biến động lớn do tổng cầu ở mức độ vừa phải, nhưng kịch bản điều hành giá nào cũng đòi hỏi tính nghệ thuật, sự linh hoạt uyển chuyển trong một lĩnh vực vốn rất sôi động và nhạy cảm này.