Giải pháp không quá khó

ANTĐ - Theo báo cáo của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế trước Thủ tướng Chính phủ, công tác cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế đã đạt nhiều kết quả khả quan. Cơ quan này đã kịp thời hỗ trợ, sát cánh cùng doanh nghiệp nhằm ổn định và phát triển sản xuất kinh doanh. Trong khi đó, theo Phòng Thương mại - Công nghiệp Việt Nam, thủ tục hành chính thuế còn phiền hà, kém minh bạch, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

Thời gian và chi phí làm thủ tục cao gấp 2 lần so với yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ. Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu phải kiên quyết đưa ra khỏi ngành những cán bộ thuế nhũng nhiễu, không để “con sâu làm rầu nồi canh”.

Trong nhiều cuộc hội thảo, hội nghị, những phiền hà, rắc rối, tiêu cực trong ngành thuế đã được doanh nghiệp và người dân lên tiếng nhưng thay đổi, cải cách vừa ít vừa chậm trễ. Theo phân tích của một số chuyên gia, có 3 loại sách nhiễu trong khâu nộp thuế. Một là, số lần kê khai, nộp thủ tục quá nhiều. Hai là, người nộp thuế phải thường xuyên… “giáp mặt” với cán bộ thuế, có rất nhiều quyền, trong khi giám sát lơi lỏng, không đủ mạnh. Ba là, các quy định phức tạp, cùng một quy định, nhưng cách hiểu, cách áp dụng mỗi nơi mỗi khác. Thực tế, cùng một mặt hàng, cán bộ thuế có thể áp mã thuế khác nhau. Thậm chí, ai giỏi “mặc cả” để được hưởng mức thuế thấp hơn thì đôi bên cùng có lợi. Một chuyên gia lâu năm của Phòng Thương mại-Công nghiệp Việt Nam thẳng thắn chỉ rõ, vấn đề lớn nhất trong quản lý thuế ở nước ta hiện nay là “quản lý trên sự nghi ngờ”. Tức là, người làm chính sách luôn nghi ngờ mọi đối tượng nên đặt ra những quy định rất khắt khe, đến mức khó thực hiện. Điều này khiến người làm ăn chân chính gặp khó khăn, còn những người “thích” tiêu cực thì tìm cách chi nặng để lách luật. Khi chuẩn bị ra Nghị quyết 19/CP về cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh, Phó Thủ tướng Chính phủ thể hiện quyết tâm giảm thời gian nộp thuế xuống 171 giờ/năm, đồng thời giảm tiêu cực, phiền hà, chi phí.

Giải pháp không quá khó, chỉ cần giảm số lần khai, nộp thuế trong năm. Công nghệ thông tin hoàn toàn có thể áp dụng để giảm tối đa thời gian và cơ hội tiếp xúc trực tiếp giữa người nộp thuế và cán bộ. Vấn đề đầu tiên và cuối cùng vẫn là con người. Nếu không có quyết tâm, chế tài đủ mạnh thì không thể thắng được sức ì cũng như lợi ích nhóm của những người đang được hưởng lợi bất chính; Nghiêm trọng hơn, còn tạo cơ hội cho những hành vi tiêu cực phát triển, cản trở hoạt động sản xuất, kinh doanh trung thực của doanh nghiệp và người dân.