Lãi suất gửi tiết kiệm giảm được dự báo không ảnh hưởng lớn tới việc huy động vốn
của các ngân hàng
Tiết kiệm kỳ hạn ngắn giảm về dưới 6%/năm
Thống đốc NHNN – Nguyễn Văn Bình cho biết, hạ trần lãi suất huy động ngoại tệ sẽ giảm dần tình trạng tích lũy ngoại tệ, khuyến khích các giao dịch tiền gửi bằng VND. Động thái này sẽ tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế có điều kiện tiếp cận tốt hơn với các nguồn vốn tín dụng.
Ngoài việc giảm trần lãi suất huy động các kỳ hạn ngắn xuống còn 6%/năm so với mức 7%/năm hiện nay và giảm lãi suất huy động USD, NHNN cũng sẽ điều chỉnh lãi suất tái cấp vốn giảm xuống mức 6,5%/năm so với mức 7%/năm.
Việc hạ lãi suất diễn ra trong bối cảnh nhiều ngân hàng thừa vốn không cho vay được nên mạnh tay mua trái phiếu Chính phủ. Đây sẽ là đợt điều chỉnh lãi suất đầu tiên trong năm 2014 và cũng là lần đầu tiên trong gần 9 tháng qua. Lần thay đổi gần nhất là vào 28-6-2013, NHNN quyết định đưa mức trần lãi suất tiết kiệm VND giảm về 7%/năm, USD là 1,25%/năm.
Theo đánh giá của các chuyên gia, việc NHNN điều chỉnh hàng loạt mức lãi suất không có gì đáng ngạc nhiên bởi từ tuần trước, nhiều ngân hàng thương mại đã bắt đầu cắt giảm lãi suất huy động. Lãi suất kỳ hạn ngắn đã được nhiều ngân hàng giảm về mức 5%/năm. Tại Vietcombank lãi suất kỳ hạn 1 tháng là 5%/năm. Tại BIDV, khoản tiền gửi cùng kỳ hạn này tại các chi nhánh ở Hà Nội cũng chỉ còn 5,8%/năm.
Trong bối cảnh các kênh đầu tư vẫn hết sức khó khăn, bất động sản chưa ấm lên, thị trường chứng khoán có phục hồi nhưng chưa chắc chắn và thị trường vàng không có nhiều biến động thì việc giảm lãi suất tiết kiệm được các ngân hàng dự báo sẽ không tác động nhiều đến việc thu hút tiền gửi. Việc giảm lãi suất cũng có thể khiến khách hàng chuyển từ gửi tiền kỳ hạn ngắn sang kỳ hạn dài hơn.
Lãi suất giảm nhưng doanh nghiệp còn cân nhắc
Các chuyên gia cho rằng, việc hạ lãi suất lần này sẽ là tiền đề để các ngân hàng có thể tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất cho vay thêm 1-2% nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp. Tuy nhiên, bên cạnh việc giảm lãi suất cũng cần nhiều biện pháp hỗ trợ kèm theo bởi trong bối cảnh sức cầu vẫn yếu, sản xuất kinh doanh phục hồi chậm thì việc đẩy vốn ra nền kinh tế vẫn là một bài toán khó. Mặt khác, việc giảm lãi suất cho vay cũng phụ thuộc nhiều vào sự cố gắng của từng ngân hàng.
Phó tổng giám đốc một ngân hàng thương mại chia sẻ: “Không phải ngân hàng khó mà cũng không phải do doanh nghiệp không tìm được ngân hàng mà cái chính là chưa tìm được điểm dung hòa “cung – cầu tín dụng” để hai bên chấp nhận được nhau”.
Ông Trịnh Đức Anh – Giám đốc một công ty sản xuất đồ gỗ xuất khẩu tại Hà Nội cho biết, hiện lượng đơn hàng mới của công ty không nhiều, hơn nữa với thị trường hiện nay công ty không thể tính tới việc mở rộng sản xuất. Vì vậy có ngân hàng mời vay với lãi suất 8,5%/năm nhưng doanh nghiệp cũng không muốn vay bởi vay về không biết để làm gì. Có thể nói, mức lãi suất này là hết sức hợp lý, so với thời gian trước đây thì lãi suất cho vay đã giảm mạnh nhưng quyết định vay hay không phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.
Theo TS. Nguyễn Xuân Thành- Chương trình giảng dạy kinh tế Fullbright, hiện, các ngân hàng đang chịu áp lực có lợi nhuận không phải là để trả cổ tức, mà là trích lập dự phòng rủi ro xử lý nợ xấu. Nếu xử lý rốt ráo và triệt để vấn đề nợ xấu, cũng như các tổ chức tín dụng cơ cấu lại hoạt động theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, khả năng giảm lãi suất cho vay sẽ khả quan hơn.
Theo số liệu thống kê của NHNN từ giữa tháng 7-2013 đến 28-2-2014, lãi suất cho vay bình quân bằng VND không thay đổi. Cụ thể, đối với các ngân hàng thương mại Nhà nước, lãi suất cho vay phổ biến đối với 5 lĩnh vực ưu tiên nông nghiệp, nông thôn… dao động từ 7-9%/năm ở các kỳ hạn ngắn và dao động từ 11-12%/năm đối với các kỳ hạn trung và dài hạn. Tương tự, lãi suất cho vay thương mại thông thường ở mức 9-10,5%/năm các kỳ hạn ngắn và 11,5-12,8%/năm ở các kỳ hạn trung và dài hạn. Đối với khối ngân hàng thương mại cổ phần, lãi suất cho vay các đối tượng, lĩnh vực ưu tiên trên cũng chỉ cao hơn khối Nhà nước ở mức 0,5 - 1%/năm.
