Thổi bong bóng bằng cấp, quan chức Trung Quốc bị “tuýt còi”

ANTĐ - Cho rằng việc theo đuổi các khóa học cao cấp thường dẫn tới tham nhũng, mới đây, chính quyền Bắc Kinh kêu gọi hơn 3.000 quan chức nước này ngưng theo học các chương trình thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA/EMBA).
Thổi bong bóng bằng cấp, quan chức Trung Quốc bị “tuýt còi” ảnh 1

Đua nhau đánh bóng bản thân

Theo một Phó giáo sư của Học viện Quản lý hành chính thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, từ trước tới nay, để đánh giá và cất nhắc công chức, bằng cấp vẫn là một yếu tố quan trọng. Bằng cấp càng cao, cơ hội thăng tiến càng lớn, đây là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hiện tượng quan chức nước này đổ xô đi học thạc sĩ, tiến sĩ. “Học viên chức vụ càng cao càng được hoan nghênh. Trên giảng đường, nói chuyện một hồi có khi đã bàn xong vụ làm ăn lớn rồi” - vị Phó giáo sư này nói thêm.

Theo nguồn tin từ trường Đại học Thanh Hoa - một trong những trường đại học danh tiếng hàng đầu Trung Quốc, trong khóa học EMBA năm 2013 có tới 9% học viên là quan chức chính phủ và 35% học viên đến từ các doanh nghiệp nhà nước.

Con số này cũng tương tự tại Đại học Bắc Kinh. Một thành viên trong hội đồng tuyển sinh của trường này nói với Tân Hoa Xã rằng, chương trình EMBA của Đại học Bắc Kinh được phổ biến tới các quan chức chính phủ. “Chúng tôi đã có đủ số sinh viên để tổ chức 4 lớp học của khóa này. Mỗi lớp học có 20 học viên, và một nửa trong số đó là quan chức” - một cán bộ tuyển sinh (giấu tên) cho biết.

Một cán bộ quản lý của doanh nghiệp Nhà nước, người đã học 3 khóa EMBA tại 3 trường đại học danh tiếng là Đại học Thanh Hoa, Đại học Bắc Kinh và Đại học Sư phạm Bắc Kinh, nói rằng mục đích chính của việc ông tham gia học các khóa học trên là để tăng cơ hội làm quen với các đầu mối giao dịch, đồng thời “làm đẹp” bản lý lịch của mình. “Khi tham gia những lớp học với các doanh nhân và các quan chức chính phủ, bạn có thể xây dựng một mạng lưới quan hệ rộng lớn cả về chính trị và kinh doanh” - ông nói. Theo ông, khoảng 1/4 sinh viên trong khóa học mà ông tham gia là quan chức chính phủ, và đa số những sinh viên còn lại là đến từ các doanh nghiệp nhà nước lớn.

Theo báo cáo của Tân Hoa Xã, đã có hơn 100 chương trình MBA/EMBA ở Trung Quốc công khai quảng cáo các lớp học của họ có nhiều “quan chức cấp cao” như một hình thức để thu hút các doanh nghiệp háo hức tham gia chương trình học cao cấp “đặc biệt” này.

Nguyên nhân gây ra tham nhũng?

Tuy nhiên, học phí của những chương trình quản lý kinh doanh tiên tiến này rất đắt đỏ. Theo một báo cáo của Nhật báo Thanh niên Bắc Kinh cho thấy, mỗi khóa học có mức phí dao động từ 400.000 NDT (65.120 USD) đến 1 triệu NDT (162.800 USD). Đó là chưa kể chi phí cho những lần đi thực tập, nghiên cứu trong nước hoặc nước ngoài.

Chính mức học phí cao như trên mà nhiều ý kiến cho rằng việc quan chức theo đuổi các khóa học cao cấp thường dẫn tới tham nhũng, do đôi khi họ chi trả bằng công quỹ hoặc nguồn tài chính có được từ mối quan hệ bên ngoài, cụ thể là từ các doanh nghiệp tư nhân.

Trong nỗ lực kiểm soát tham nhũng và những khoản chi hoang phí từ ngân sách chính phủ, ngày 19-12, Trung Quốc kêu gọi hơn 3.000 quan chức nước này ngưng theo học các chương trình thạc sĩ quản trị kinh doanh gây tốn kém.

Trước đó trong một văn bản được ban hành vào tháng 7, Bắc Kinh cấm cán bộ tham gia nhiều chương trình MBA vì quá “tốn kém”. Quan chức muốn theo học các khóa rẻ tiền hơn sẽ phải tự chi trả toàn bộ sau khi nhận được sự đồng ý của nhà nước. Theo một báo cáo của Nhật báo Thanh niên Bắc Kinh, quy định này khiến các quan chức chính phủ và những nhà quản lý cấp cao của các doanh nghiệp nhà nước ồ ạt rút tên khỏi danh sách đăng ký học chương trình EMBA, ngay từ đầu tháng 7 vừa qua. 

Tuy nhiên cũng có không ít ý kiến cho rằng, các chương trình EMBA không phải là nguyên nhân gốc rễ của tham nhũng. “Phần lớn các sinh viên trong các khóa học của chúng tôi đến từ các doanh nghiệp tư nhân và các công ty nước ngoài, trong khi các quan chức chính phủ chỉ chiếm dưới 10%. Việc tồn tại mối thông đồng giữa các quan chức và doanh nhân đâu có đơn giản được thực hiện thông qua một chương trình EMBA” - tờ China Business News dẫn lời Lý Ni, một giáo sư giảng dạy chương trình EMBA tại một trường kinh doanh ở Thượng Hải.