Thế giới hoan nghênh bình thường hóa quan hệ Mỹ - Cuba

ANTĐ - Ngay sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố Washington quyết định bình thường hóa quan hệ với Cuba sau 53 năm trừng phạt, dư luận thế giới đã bày tỏ sự vui mừng. Song để quyết định đó trở thành hiện thực vẫn còn không ít khó khăn.

Thế giới hoan nghênh bình thường hóa quan hệ Mỹ - Cuba ảnh 1Sau hơn 5 thập kỷ Mỹ và Cuba đã “làm lành”

Mỹ bất ngờ “phá băng” 

Tổng thống Mỹ Obama ngày 17-12 tuyên bố, nước này quyết định khôi phục quan hệ bình thường với Cuba, đồng thời nới lỏng việc thực thi những biện pháp trừng phạt đối với Cuba trong hơn nửa thế kỷ qua. Ông Obama cho biết, những lệnh trừng phạt áp dụng với Cuba từ năm 1960 đã lỗi thời, không còn phù hợp với lợi ích của Mỹ, cũng không có được sự ủng hộ từ các quốc gia khác. Quan hệ giữa Mỹ và Cuba nên được bình thường hóa. Bước đột phá này sẽ tạo ra nhiều cơ hội mới cho người dân và mở ra một chương mới trong lịch sử hai nước.

 Trong bài phát biểu của mình, ông Obama còn công bố một loạt biện pháp nhằm cải thiện mối quan hệ đã gián đoạn hơn nửa thế kỷ với Cuba. Thứ nhất, ông đã yêu cầu Ngoại trưởng John Kerry thảo luận với Cuba về việc triển khai các hoạt động nhằm bình thường hóa quan hệ. Mỹ sẽ thiết lập đại sứ quán tại Thủ đô Havana, cử quan chức cấp cao tới Cuba. Hai nước sẽ thảo luận nhiều vấn đề như y tế, tị nạn, chống khủng bố, dẹp nạn ma túy, ứng cứu thiên tai…

Thứ hai, ông yêu cầu Ngoại trưởng Kerry đánh giá lại xem Cuba có phải là quốc gia ủng hộ khủng bố hay không vì bất kỳ quốc gia nào ủng hộ chủ nghĩa bạo lực này đều không được dỡ bỏ lệnh trừng phạt. Thứ ba, Mỹ sẽ nới lỏng các biện pháp hạn chế liên quan tới tài chính, thương mại, kỹ thuật thông tin, du lịch… đối với Cuba. Mỹ sẽ nâng tối đa hạn mức chuyển ngoại tệ sang Cuba để các công ty của Mỹ tại quốc gia đông dân nhất vùng Caribe này dễ dàng giao dịch hơn. Đối với lĩnh vực du lịch, từ nay công dân Mỹ có thể sử dụng thẻ ngân hàng Mỹ tại Cuba.

Kể từ khi ông Obama đắc cử Tổng thống Mỹ, quan hệ giữa Mỹ và Cuba bắt đầu có dấu hiệu “tan băng”. Từ việc nới lỏng hạn chế xuất khẩu, cho đến nới lỏng kiểm soát tài chính và du lịch, mối quan hệ giữa hai nước từng bước được cải thiện. Trước khi quyết định “làm lành” bất ngờ được tuyên bố, Chủ tịch Cuba Raul Castro và Tổng thống Obama đã có cuộc đàm thoại kéo dài gần 1 giờ. Đây là cuộc nói chuyện cấp lãnh đạo hai nước lần đầu tiên kể từ năm 1959. Và chỉ vài tiếng sau đó, Cuba đã trả tự do cho công dân Mỹ Alan Gross bị giam giữ tại Cuba 5 năm qua và một điệp viên người Cuba làm việc cho chính phủ Mỹ bị bắt giữ từ cách đây 20 năm. Đổi lại Mỹ cũng đã phóng thích ba chiến sỹ tình báo của Cuba bị giam giữ ở Mỹ. 

Thế giới hoan nghênh bình thường hóa quan hệ Mỹ - Cuba ảnh 2Tổng thống Obama và Chủ tịch Raul Castro bắt tay nhau trong buổi lễ 
tưởng niệm cựu Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela tại Johannesburg ngày 10-12-2013

Sự kiện có tác động lớn

Phát biểu trên truyền hình Cuba ngày 17-12, Chủ tịch Cuba Raul Castro cho biết cuba sẽ tiến hành thảo luận với Mỹ để tái thiết lập quan hệ ngoại giao. Ông Raul Castro cũng cho biết Havana đã sẵn sàng thảo luận với Washington về những khác biệt còn lại về chủ quyền quốc gia, dân chủ và chính sách nội bộ, đồng thời cho hay lệnh cấm vận kéo dài 5 thập kỷ của Mỹ đối với Cuba đã gây thiệt rất lớn và kêu gọi Mỹ sớm chấm dứt những lệnh trừng phạt này. 

Quyết định phá băng quan hệ giữa Cuba và Mỹ nhận được rất nhiều sự ủng hộ từ người dân hai nước. Họ đều cho rằng lệnh cấm vận thương mại của Mỹ đối với Cuba không đem lại những kết quả thiết thực và hy vọng một giai đoạn mới tươi sáng hơn sẽ đến. 1,5 triệu người Cuba ở Mỹ hoan nghênh quyết định này. “Thật là bất ngờ” – Hugo Cancio, một người gốc Cuba đã đến Miami từ năm 1980 và hiện đang điều hành một tạp chí có trụ sở tại Miami và Havana cho biết. “Đây là một sự khởi đầu mới, giấc mơ đã trở thành hiện thực đối với 11,2 triệu người Cuba và tôi nghĩ rằng nó sẽ tác động lớn tới cộng đồng người Cuba ở Mỹ”, hãng Reuters dẫn lời ông Cancio. 

Còn tại Cuba, người dân ngồi quanh chiếc tivi ở trường học, ở nhà hay ở nơi làm việc để nghe bài phát biểu lịch sử được truyền hình trực tiếp của Chủ tịch Castro. Họ tỏ ra vui mừng trước bước đi mới nhất của ông Obama. Tại Thủ đô Havana, nhiều nhóm người vui mừng tụ tập trên đường phố trong khi tin tức được truyền đi. “Tôi đã chờ đợi ngày này từ khi tôi sinh ra” – Jorge Reymond, một lái xe taxi xúc động.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cũng hoan nghênh quyết định “làm lành” giữa Mỹ với Cuba. “Tin này rất tích cực. Tôi muốn cảm ơn Tổng thống Barack Obama và Chủ tịch Raul Castro vì những bước đi quan trọng hướng tới bình thường hóa quan hệ” – ông Ban Ki-moon cho biết. Trong khi đó, người đứng đầu cơ quan ngoại giao của Liên minh Châu Âu (EU), bà Federica Mogherini nhấn mạnh, EU cũng mong có thể mở rộng quan hệ với Cuba.

Tuy nhiên, nhiều nghị sĩ Đảng Cộng Hòa ở Mỹ vẫn phản đối việc hủy bỏ lệnh trừng phạt đối với Cuba. Không có sự phê chuẩn của Quốc hội Mỹ thì Tổng thống Obama dù muốn thông qua quyết định bình thường hóa quan hệ với Cuba cũng khó thực hiện.