Vẫn còn nhiều băn khoăn về việc sử dụng thẻ xe buýt điện tử
Sẽ có 2 loại thẻ xe buýt tháng
Dự án thí điểm vé tháng điện tử cho xe buýt tuyến 06 (Giáp Bát-Cầu Giẽ) sẽ phát hành 200.000 thẻ cho hành khách. Hành khách sử dụng loại thẻ này có thể đến đăng ký thông tin và nhận thẻ điện tử tại quầy bán vé mà không mất phí. Ông Kubo Yoshitomo, đại diện văn phòng JICA tại Việt Nam nhìn nhận, hiện nay, hành khách đi vé tháng chiếm khoảng 70% tổng khách trên cả mạng lưới, trong khi việc quản lý bán vé và báo cáo tài chính mất nhiều thời gian, vé có thể làm giả. “Hà Nội trong tương lai sẽ phát triển hệ thống xe buýt nhanh (BRT), đường sắt đô thị, vì vậy không thể dùng mãi thẻ giấy mà nhất thiết phải chuyển từ thẻ giấy sang thẻ điện tử,” ông Kubo Yoshitomo góp ý.
Theo ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị Hà Nội (TRAMOC), so với thẻ giấy, quy trình đăng ký, mua thẻ điện tử không khác nhiều. Thay vì đưa thẻ cho nhân viên xe buýt kiểm tra, hành khách sẽ quét thẻ qua máy. Máy sẽ tự động kiểm tra, thông báo tình trạng hợp lệ, thời hạn sử dụng của vé. “Chủ trương của Hà Nội là làm thí điểm trên một tuyến để không có biến động lớn trong quá trình khai thác, sử dụng dịch vụ”, ông Hải cho hay.
Theo ông Hải, trước mắt phải chấp nhận tạm thời sử dụng song hành 2 loại thẻ xe buýt tháng: “Một nước phát triển như Hàn Quốc cũng mất tới 10 năm mới có thể làm đại trà thẻ điện tử. TRAMOC đang đề xuất nhân rộng mô hình, nếu thành phố thông qua và triển khai thuận lợi thì nhanh nhất khoảng 2-3 năm tới sẽ thực hiện đại trà trên các tuyến buýt khác”.
Vận tải công cộng sẽ sử dụng vé chung
Hiện, dự án mới chỉ dừng ở mức thí điểm thử nghiệm tuyến 06, dù vậy nhiều lái và phụ xe buýt cũng như hành khách tỏ ra nghi ngại đối với thẻ điện tử. Anh Phạm Quang Thọ, phụ xe buýt số 01 (Bến xe Gia Lâm-Bến xe Yên Nghĩa) bảy tỏ, nếu dự án mang lại hiệu quả, nâng cao được ý thức của người tham gia phương tiện công cộng thì rất cần thiết nhưng cũng chưa biết như thế nào. “Nếu sử dụng vé điện tử mà hành khách không thay đổi ý thức thì sẽ rất khó khăn. Những địa điểm trung chuyển, trường học, lượng khách lên cùng một lúc rất đông, có khi tới 40 người thì quá trình quẹt thẻ lại khá mất thời gian, trong khi quy định ở mỗi địa điểm, xe buýt chỉ được dừng vài phút. Hơn nữa, vừa sử dụng thẻ điện tử, vừa sử dụng thẻ giấy truyền thống, vé ngày gây khó khăn cho việc kiểm soát sự trung thực của hành khách”, anh Thọ nói. Song đại diện JICA khẳng định: “Hệ thống chúng tôi thiết lập sẽ kiểm soát chặt chẽ thông tin. Ví dụ, nếu khách hàng nhỡ tay quẹt thẻ hai lần thì hệ thống sẽ báo và không bị trừ tiền”. Tuy vậy, làm thế nào để giúp phụ xe kiểm soát cùng một lúc lượng hành khách lên ồ ạt thì vẫn chưa có câu trả lời.
Ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT Hà Nội cho biết, dự án nâng cao năng lực, cải thiện giao thông công cộng Hà Nội (TRAHUD 2) được chia làm 2 giai đoạn. Thời gian thực hiện giai đoạn 1, thí điểm trên tuyến số 06 kéo dài 15 tháng. Giai đoạn 2 sẽ mở rộng lắp đặt thiết bị cho toàn hệ thống xe buýt trên thành phố. Sở GTVT dự kiến thực hiện giai đoạn này sau năm 2015. Với giai đoạn 3 sẽ mở rộng sử dụng thẻ điện tử đối với các loại hình vận tải công cộng khác, trong đó có đường sắt đô thị (dự kiến sau năm 2017). “Hà Nội sẽ sử dụng hệ thống vé chung duy nhất cho vận tải công cộng. Trên cơ sở đó, thành phố ban hành khung chuẩn, các nhà đầu tư, các đơn vị tài trợ phải tuân thủ một hệ thống kết nối tổng hợp và điều hành thống nhất”, ông Vũ Văn Viện cho biết.
