Dự kiến tại cuộc họp G 20 diễn ra vào ngày 23-9 tới, các bên sẽ thảo luận 4 vấn đề chính. Thứ nhất là ổn định các thị trường tài chính và bảo vệ tăng trưởng kinh tế. Tiếp đó là việc cải thiện hạ tầng cơ sở. Thứ ba là bảo đảm an sinh xã hội, và cuối cùng là hợp tác hành động nhằm ngăn chặn nạn đầu cơ lương thực, hiện tượng được cho là nguyên nhân khiến giá mặt hàng này tăng vọt trong những năm 2007-2008, ảnh hưởng đến đời sống của người tiêu dùng và gây bạo loạn xã hội ở một số nước.
Ấy thế nhưng vào thời điểm cận kề, chủ đề nóng nhất và cũng gây chia rẽ nhất giữa các nước tham gia cuộc họp lại là cuộc khủng hoảng nợ của châu Âu. Cuối tuần trước, chỉ trong vòng 8 ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ T. Geithner đã hai lần sang châu Âu để gặp gỡ với các quan chức tài chính chóp bu khu vực Eurozone. Mục đích chuyến công du là để chuyển tới các bộ trưởng tài chính 17 nước khu vực Eurozone những bài học mà ông T. Geithner rút ra với tư cách từng là “chuyên gia chữa cháy” các vấn đề tài chính ở tầm mức toàn cầu vào những năm 90 của thế kỷ trước.
Lời khuyên mà ông T. Geithner đưa ra với các đồng nghiệp châu Âu là trước hết hãy “có cùng tiếng nói” và tạm ngừng bàn tới chuyện giải thể một số thể chế của Eurozone để hợp sức ngăn chặn nguy cơ lây lan của tình hình. Ông T. Geithner nói rằng các nhà lãnh đạo châu Âu chớ nên phó thác số phận của mình cho các nhà tài trợ chủ chốt của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), cho dù Mỹ là nước đóng góp gần 17% số vốn của IMF. Các quan chức Mỹ cũng hối thúc các bộ trưởng tài chính châu Âu cắt giảm thuế và dùng các biện pháp chi tiêu để kích thích tăng trưởng.
Liên quan đến “điểm nóng” Hy Lạp, nước đang bên bờ vực phá sản vì gánh nặng nợ công, ông T. Geithner cho rằng Hy Lạp trước hết cần phải quyết liệt ngăn chặn nguy cơ bị phá sản vì “đốm lửa Hy Lạp nếu không ngăn chặn kịp thời thì nó có nguy cơ lây lan khắp châu lục, thậm chí trên toàn cầu”. Lời cảnh báo tương tự cũng được đưa ra với Tây Ban Nha, Italia, Iceland, những nước cũng đang trong cảnh khốn khó với “quả núi” nợ công.
Tuy nhiên, lời khuyên của ông T. Geithner chẳng những không được các đối tác châu Âu lắng nghe, mà còn đang là yếu tố gây căng thẳng trong quan hệ giữa hai đối tác kinh tế lớn nhất thế giới. Vấn đề là bởi các nhà lãnh đạo châu Âu, những người đang phải vật lộn với các kế hoạch “thắt lưng buộc bụng” không được lòng dân, cảm thấy khá nhạy cảm với nguy cơ bị người dân trong nước coi là “khuất phục trước áp lực từ bên ngoài”. Chính vì thế trước lời khuyên của ông T. Geithner, một số bộ trưởng tài chính Eurozone thậm chí còn quay lại hối thúc Mỹ trước hết hãy giải quyết các vấn đề tài chính của họ ở trong nước rồi mới nói tới chuyện khuyên người khác.
Trong bối cảnh đó, người ta cho rằng cuộc tranh cãi giữa Mỹ và châu Âu xung quanh vấn đề khủng hoảng nợ của châu Âu sẽ làm nóng bỏng cuộc họp cuối tuần này của G 20 ở Washington. Xem ra, lời khuyên của Mỹ chẳng đúng lúc tí nào, mà còn gây nguy cơ đổ vỡ cho cuộc họp.
