- Rào cản trong quan hệ Mỹ-Cuba
- Fidel Castro: Cuba có thể dung hòa với Mỹ
- Nghị sĩ Mỹ kêu gọi giữ Cuba trong danh sách hỗ trợ khủng bố
Hai đoàn đàm phán Cuba (trái) và EU (phải) tại vòng đàm phán thứ ba về bình thường hóa quan hệ
Ngày 4-3, tại Thủ đô La Habana, hai phái đoàn Cuba và Liên minh châu Âu (EU) đã bắt đầu vòng 3 cuộc đàm phán dự kiến kéo dài 2 ngày về Thỏa thuận đối thoại chính trị và hợp tác. Cuộc đàm phán nhằm bình thường hóa quan hệ giữa Cuba và Mỹ này diễn ra trong bối cảnh Cuba và Mỹ đang thúc đẩy đàm phán để có thể sớm bình thường hóa quan hệ sau 54 năm Washington đơn phương áp đặt lệnh cấm vận chống Cuba.
Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Cuba, vòng 3 đàm phán Cuba-EU tập trung vào việc thiết lập cơ chế đối thoại trong các lĩnh vực khác nhau, đồng thời thảo luận sơ bộ thiết lập quan hệ thương mại và đối thoại chính trị. Song theo giới chuyên môn, vòng đàm phán này nhằm giải quyết hồ sơ nhân quyền nhạy cảm vốn được xem là một phần trong nỗ lực xóa bỏ những bất đồng giữa hai bên trong hơn 10 năm qua kể từ khi EU áp đặt lệnh trừng phạt Cuba với lý do “đàn áp các nhân vật bất đồng chính kiến”.
Một nhà ngoại giao của EU tham gia đàm phán cho biết thêm, vòng đàm phán thứ ba tập trung vào sự hợp tác nhằm giải quyết hai vấn đề lớn, đó là thương mại và đối thoại chính trị cũng như ấn định lịch trình cho những bước tiếp theo. Nhà ngoại giao EU tiết lộ, hai bên đang đàm phán một thỏa thuận khung để cung cấp khuôn khổ pháp lý cho đối thoại, hợp tác và trao đổi, kể cả trong lĩnh vực quản lý và nhân quyền.
Nhìn vào quá trình đàm phán bình thường hóa quan hệ giữa Cuba và EU có thể thấy hai bên đang tăng tốc trên tiến trình này. Mãi tới ngày 10-2-2014, EU mới tuyên bố bắt đầu quá trình bình thường hóa quan hệ với Cuba sau hơn một thập kỷ không trao đổi đoàn ngoại giao chính thức, song từ đó tới nay, hai bên đã đẩy nhanh đàm phán bình thường hóa quan hệ để mở cửa cho hợp tác về chính trị và nhất là kinh tế song phương.
Đặc biệt, đàm phán bình thường hóa quan hệ giữa EU và Cuba càng được thúc đẩy mạnh hơn khi tiến trình này giữa Mỹ và Cuba đang tiến bước với tốc độ nhanh hơn. Ngày 17-12-2014, Chủ tịch Cuba Raul Castro và Tổng thống Mỹ Barack Obama mới chính thức công bố về việc hai nước sẽ bình thường hóa quan hệ sau hơn 54 năm Mỹ đơn phương cấm vận Cuba, song đến nay hai nước này đã đặt mục tiêu mở lại đại sứ quán ở Thủ đô mỗi nước trước khi diễn ra Hội nghị thượng đỉnh các nước châu Mỹ tại Panama, nơi Tổng thống Obama và Chủ tịch Raul Castro có thể gặp mặt nhau lần đầu tiên, vào tháng 4 tới.
Trong khi đó, dù chưa bình thường hóa và nhiều hàng hóa của Cuba vẫn đang phải chịu thuế suất cao tại EU, nhưng liên minh này vẫn là đối tác thương mại lớn thứ hai của Cuba sau Venezuela với kim ngạch buôn bán hàng năm đạt 3,7 tỷ USD. Kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều Mỹ - Cuba hiện còn kém xa so với EU, tuy nhiên EU lo ngại rằng với nhiều ưu thế, nhất là gần gũi về vị trí địa lý và số người Cuba sinh sống đông, Mỹ sẽ nhanh chóng vươn lên “hất cẳng” họ khỏi thị trường Cuba. Đó là lý do EU không thể không tăng tốc đàm phán bình thường hóa quan hệ với Cuba trong bối cảnh Cuba và Mỹ có thể mở đại sứ quán tại Thủ đô của nhau ngay trong tháng 4-2015.
