Không thể quá tin tưởng vào chỉ số huyết áp khi tự đo bằng máy tại nhà
“Già chưa hết dại”
Gọi điện đến Đường dây nóng Báo ANTĐ, ông Nguyễn Văn Bình ở đường Trần Thái Tông, quận Cầu Giấy phản ánh, nhiều năm nay ông khổ sở với bệnh gai đôi cột sống nên khi đọc được tờ rơi quảng cáo “giường massage có thể chữa bách bệnh, hiệu quả đặc biệt với các bệnh về cột sống, huyết áp và tai biến mạch máu não”, ông mừng như vớ được của. Do điểm bán hàng có dịch vụ cho khách nằm thử trong vòng 2 tháng nên ngày nào ông Bình cũng đến nằm, nhưng vì khách đông nên mỗi người chỉ được sử dụng giường tối đa 25 phút.
Vừa nằm “rung rinh” vừa được nhân viên trong cửa hàng “rót mật vào tai” về công dụng của
chiếc giường nên sau có 2 tuần, ông Bình đã quyết định mua giường về sử dụng với giá 44 triệu đồng. Tuy vậy, sau khoảng 1 tháng nằm giường massage liên tục tại nhà, ông Bình tỏ ra khá thất vọng: “Cảm giác giảm mệt mỏi, đau nhức chỉ là nhất thời, căn bệnh về cột sống của tôi không những không giảm mà còn có hướng nặng lên. Bên cạnh đó, một vài lần chiếc giường gặp trục trặc, cắm điện không vào, tôi gọi điện đến của hàng nhờ người kiểm tra nhưng chỉ nhận được lời hứa suông. Đúng là già mà vẫn chưa hết dại”.
Cũng trong tình cảnh tương tự, bị bệnh tiểu đường đã lâu nên bà Đào Thị Hoài (68 tuổi, ở khu đô thị Mỹ Đình, huyện Từ Liêm) phải thường xuyên đến bệnh viện kiểm tra đường huyết. Do nhà xa nên mỗi lần đi bà Hoài phải mất cả buổi sáng. Vì vậy, khi được bạn bè mách, bà Hoài đã đến một cửa hàng bán thiết bị y tế trên phố Bạch Mai để mua máy đo đường huyết với giá 1,2 triệu đồng về sử dụng tại nhà. Nhưng điều khiến bà Hoài băn khoăn là có những ngày bà đo 2, 3 lần liên tiếp nhưng mỗi lần máy lại cho kết quả khác nhau. Gọi điện cho bác sỹ hỏi về vấn đề này bà Hoài mới biết, với loại máy không chuẩn, những người có chỉ số đường huyết trung bình thì máy đo tương đối đúng, nhưng khi chỉ số này tăng cao thì máy cũng chỉ nhích lên không đáng kể khiến người dùng dễ bị nhầm lẫn. Điều này có thể dẫn tới hậu quả khôn lường cho bệnh nhân.
Không chỉ giường, ghế massage, máy đo đường huyết mà các loại thiết bị y tế khác như máy đo huyết áp, đo mỡ máu, máy xông mũi họng, máy xông mặt… đang được bày bán khá nhiều trên thị trường với đủ chủng loại, mẫu mã, giá cả và nguồn gốc xuất xứ khác nhau. Nhất là máy xông mũi (khí dung) dùng để hỗ trợ đường thở cho những người mắc các bệnh lý về hô hấp, chỉ được dùng theo chỉ định của bác sỹ song vẫn được bán khá nhiều và sử dụng bừa bãi cho cả trẻ em và người lớn.
Những chiếc ghế massage không phải lúc nào cũng phát huy được tác dụng nếu không biết cách dùng
Cái giá của sự tùy tiện
Về chất lượng và hiện tượng sử dụng các loại thiết bị y tế tại nhà, bác sỹ Nguyễn Thanh Hải – Bệnh viện Việt Tiệp cho rằng, chủ động theo dõi và phát hiện bệnh sớm bằng các dụng cụ, thiết bị y tế gia đình có tác dụng không nhỏ trong quá trình điều trị bệnh. Song việc một số người lạm dụng thiết bị này, thiếu cảnh giác với bệnh tình của bản thân có thể gây hậu quả khó lường. Thực tế đã có trường hợp phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch do quá tin tưởng vào các thiết bị y tế.
Do kết quả đo còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố (chất lượng máy, cách đo, bệnh lý của người bệnh vào thời điểm đó…) nên nếu bệnh nhân đo không đúng cách, máy móc gặp trục trặc thì kết quả đo sẽ không chính xác. Ngoài ra, bệnh nhân cũng không nên chủ quan khi thấy số liệu khả quan từ thiết bị đo, đặc biệt là những thiết bị “hàng xách tay”.
Với một số thiết bị y tế như máy khí dung, việc người dân sử dụng tại nhà khi chưa có chỉ định của bác sỹ là không nên. Bởi với loại máy này, những người có cơ địa dị ứng (hen suyễn, bệnh phổi mạn tính), nguyên liệu xông không đúng, liều lượng không phù hợp có thể gây kích ứng và co thắt phế quản. Ngoài ra, loại máy này cũng có thể trở thành nơi truyền bệnh nếu không được làm sạch đúng cách. Còn với máy xông tinh dầu, mùi hương chính là tác nhân ảnh hưởng mạnh đến đường hô hấp. Mùi hương càng mạnh sẽ kích thích cơn hen, thậm chí có thể gây tử vong do co thắt đường thở đối với trẻ sơ sinh. Việc sử dụng các thiết bị massage không đúng cách cũng có thể khiến những người bị mắc chứng bệnh về cơ khớp lâu năm bị nặng hơn.
Ngoài ra, thua thiệt còn xảy ra với người mua các thiết bị y tế này do chế độ hậu mãi của các công ty rất kém, thường là bán xong thì hết trách nhiệm. Một số thiết bị dùng để kiểm tra sức khỏe tại nhà được quảng cáo là “hàng xách tay, được sản xuất từ châu Âu, Mỹ, Nhật”… và bán qua mạng, song lại có giá khá rẻ so với hàng chính hãng và thường không có chế độ bảo hành.
Để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của mình, người dân khi mua bất kỳ thiết bị nào nên mua hàng chính hãng và trước khi sử dụng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. “Bệnh nhân không nên tin tưởng hoàn toàn vào máy kiểm tra sức khoẻ tại nhà, khi có bệnh nên đến bệnh viện chẩn đoán chính xác bệnh để được điều trị bằng thuốc hay phẫu thuật kịp thời” – bác sỹ Hải khuyến cáo.
