Ông Đào Vĩnh Tường - Chánh tòa Hình sự, TAND TP Hà Nội, đại diện cho
cơ quan xét xử sai, chính thức xin lỗi ông Phạm Đức Bình
Trong các năm 1996 và 1997, ông Bình đã nhiều lần nhận tạm ứng của Xí nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng 71 triệu đồng nhưng chỉ chứng minh đã sử dụng hợp lệ 30 triệu đồng, còn 41 triệu đồng không chứng minh được.
Từ tháng 3 đến tháng 5 - 1997, cửa hàng của ông Bình mua hàng của 3 đơn vị số lượng hàng trị giá 220.817.000 đồng nhưng mới thanh toán được 41 triệu đồng. Trong số này, cửa hàng ông Bình quản lý chiếm dụng 31.256.000đ, còn lại hơn 148 triệu đồng sử dụng vào việc trả nợ khác.
Với hành vi như trên, cơ quan CSĐT đã tiến hành khởi tố vụ án và khởi tố bị can ông Phạm Đức Bình về tội "Tham ô tài sản xã hội chủ nghĩa" và tội "Sử dụng trái phép tài sản xã hội chủ nghĩa". Sau đó, Viện KSND TP Hà Nội đã truy tố ông Phạm Đức Bình về hai tội danh như đã nêu trên.
Tại bản án hình sự sơ thẩm sô 331/HSST ngày 16-3-2000 của TAND TP Hà Nội xử phạt ông Phạm Đức Bình 24 tháng tù về tội "Tham ô tài sản XHCN" và 6 tháng tù về tội "Sử dụng trái phép tài sản XHCN". Tổng hợp hình phạt chung cho cả hai tội là 30 tháng tù.
Ngày 20-3-2000, ông Phạm Đức Bình kháng cáo kêu oan về tội "Tham ô tài sản XHCN" và xin giảm nhẹ hình phạt về tội "Sử dụng trái phép tài sản XHCN".
Tại bản án hình sự phúc thẩm số 08/HSPT ngày 5-1-2001 của TAND Tối cao tại Hà Nội đã áp dụng điều 223 - BLTTHS hủy bản án sơ thẩm 331/HSST ngày 16-3-200 của TAND TP Hà Nội, đồng thời tuyên bố ông Phạm Đức Bình không phạm vào hai tội đã bị truy tố.
Về dân sự, HĐXX cũng tuyên buộc ông Phạm Đức Bình phải hoàn ứng cho Công ty thi công cơ giới xây lắp số tiền 11 triệu đồng. Ngoài ra, ông Bình còn phải có trách nhiệm bồi thường cho 3 đơn vị là: Cửa hàng Kim khí số 20 (thuộc Công ty Kim khí Hà Nội) số tiền 123.567.000 đồng và 21.006.390 đồng tiền lãi; Công ty xây dựng Tây Hồ (thuộc Tổng công ty xây dựng Hà Nội) số tiền 24.750.000 đồng và Xí nghiệp xây lắp số 4 (thuộc Tổng công ty xây lắp và sản xuất công nghiệp) số tiền 31.500.000 đồng.
Ngày 12-7-2005, ông Phạm Đức Bình đã gửi đơn và các tài liệu kèm theo đến TAND TP Hà Nội đề nghị được bồi thường theo nghị quyết 388. Tuy nhiên, tính từ ngày nghị quyết 388 có hiệu lực thi hành đến ngày ông Bình mới đơn là 2 năm 3 tháng 25 ngày nên đã quá thời hiệu trên 3 tháng do vậy không thuộc trường hợp được bồi thường theo nghị quyết 388.
Ngày 19-12-2005, TAND TP Hà Nội có thông báo số 1421/HS-TB kết quả giải quyết đơn của ông Phạm Đức Bình với nội dung: Căn cứ khoản 1, Điều 1; Điều 18 và khoản 1, Điều 19 Nghị quyết 388/2003/NQ-UBTVQH 11 ngày 17-3-2003 của Ủy ban thường vụ Quốc Hội về bồi thường thiệt hại cho người bị oan thì đơn ông Bình đã hết thời hiệu để giải quyết.
Ông Phạm Đức Bình phát biểu tại buổi xin lỗi công khai, cải chính đối
với người bị kết án oan
Tuy nhiên, ông Phạm Đức Bình không chấp nhận và tiếp tục có đơn khiếu nại lên TAND Tối cao. Ngày 9-10-2006, TAND Tối cao có công văn số 422/HS-TANDTC gửi TAND TP Hà Nội và công văn có nêu: "Từ khi có bản án hình sự phúc thẩm số 08/HSPT ông Bình đã nhiều lần gửi đơn khiếu nại tới TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao đề nghị kháng nghị theo thủ tục Giám dốc thẩm bản án này về phần dân sự và can thiệp buộc Công ty thị công cơ giới xây lắp trả lại sự công bằng, bồi thường danh dự... TAND Tối cao đã nhiều lần nhận được đơn khiếu nại của ông Bình, đã rút hồ sơ để xem xét theo thủ tục Giám đốc thẩm nhưng vẫn chưa có văn bản nào trả lời khiếu nại của ông Bình. Do đó, khoảng thời gian từ khi ông Bình khiếu nại bản án phúc thẩm số 08/HSPT ngày 5-1-2001 đến khi TAND Tối cao có văn bản trả lời khiếu nại của ông Bình không được tính vào thời hiệu yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều 19 của Nghị quyết 388. Vì vậy, ông Phạm Đức Bình thuộc trường hợp được bồi thường theo Nghị quyết 388".
Sau đó, ông Phạm Đức Bình tiếp tục có nhiều đơn gửi TAND TP Hà nội đề nghị bồi thời theo Nghị quyết 388/NQ, cụ thể được xin lỗi cải chính công khai; phục hồi quyền lợi và được bồi thường tổn thất tinh thần và tiền mất thu nhập tổng số là 539.663.302 đồng và tiền lãi phát sinh từ 9-1-2006 đến 9-4-2013 thành tổng số tiền 861.028.885 đồng.
Do còn quan điểm không thống nhất về việc giải quyết bồi thường cho ông Bình nên TAND TP Hà Nội đã nhiều lần xin ý kiến TAND Tối cao thống nhất về việc giải quyết.
Ngày 27-5-2013, TAND TP Hà Nội có công văn số 1101/HS-TA báo cáo đồng chí Chánh án TAND Tối cao xem xét và có ý kiến chỉ đạo về quá trình giải quyết yêu cầu bồi thời cho ông Phạm Đức Bình.
Ngày 14-2-2014, TAND Tối cao có công văn số 21.TA-HS chỉ đạo như sau: "Về cơ bản, TAND Tối cao đồng ý với ý kiến của TAND TP Hà Nội trong việc giải quyết bồi thường thiệt hại cho ông Phạm Đức Bình (về thủ tục, đối tượng được bồi thường, các thiệt hại người bị oan yêu cầu được bồi thường, việc khôi phục danh dự...) ...".
Sau khi nhận được công văn trên của TAND TP Hà Nội đã tiến hành thương lượng và thảo luận với ông Phạm Đức Bình về việc giải quyết yêu cầu bồi thường.
Quá trình thương lượng giải quyết, ông Bình đề nghị được tổ chức xin lỗi trước, việc bồi thường thực hiện sau. Về địa điểm tổ chức xin lỗi, ông Bình đề nghị tổ chức tại trụ sở UBND nơi cư trú.
Sáng nay 4-4, thay mặt lãnh đạo TAND TP Hà Nội, ông Đào Vĩnh Tường, Chánh tòa Hình sự, TAND TP Hà Nội... đã công khai xin lỗi ông Phạm Đức Bình về việc TAND TP Hà nội đã kết án oan đối với ông. Việc cải chính trên các phương tiện thông tin đại chũng sẽ được TAND TP Hà Nội thực hiện sau buổi xin lỗi hôm nay. Các quyền lợi của ông Phạm Đức Bình được giải quyết theo quy định của pháp luật.
