Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, Alexander Khodakovsky, chỉ huy của tiểu đoàn Vostok, lần đầu tiên đã thừa nhận rằng, quân nổi dậy có trong tay một hệ thống tên lửa Buk, kể từ khi xảy ra thảm họa MH17 ở miền đông Ukraine vào tuần trước. Ông cũng nói thêm rằng Buk có thể có nguồn gốc từ Nga và có thể được đưa trở lại đó, nhằm loại bỏ bằng chứng về sự hiện diện trong khu vực tai nạn.
Chỉ huy phiến quân nổi dậy ở Donetsk, ông Alexander Khodakovsky
Trước khi máy bay Malaysia bị bắn rơi, quân nổi dậy đã tự hào có được tên lửa Buk có thể bắn hạ máy bay ở độ cao lớn. Nhưng kể từ khi xảy ra thảm họa hôm 17/7, lãnh đạo nhà nước tự xưng Donetsk đã nhiều lần phủ nhận việc một sở hữu vũ khí như vậy, trước các cáo buộc của chính phủ Ukraine và phương Tây.
Ông Khodakovsky đã đổ lỗi cho chính quyền Kiev khiêu khích và cố tình đưa ra các cuộc không kích trong khu vực, dẫn đến việc MH17 phải chịu một số phận bi thảm như vậy.
"Trước đó, tôi biết có môt hệ thống tên lửa Buk dưới lá cờ nổi dậy ở Luhansk", chỉ huy Khodakovsky nói với Reuters hôm 23/7, khi đề cập đến nhà nước tự xưng ở khu vực lân cận của Donetsk. "Tôi đã từng nghe nói về nó. Tôi nghĩ họ đã mang nó trở lại Nga, bởi khi tôi phát hiện ra nó lại đúng vào thời điểm MH17 bị bắn rơi. Có thể họ đã muốn loại bỏ bằng chứng về sự hiện diện của Buk trong khu vực xảy ra tai nạn".
"Quân chính phủ biết rằng tên lửa Buk đang được trang bị cho nhóm quân nổi dậy ở làng Snezhnoye, cách 10km về phía tây từ hiện trường tai nạn", ông nói thêm. "Họ biết rằng nó sẽ được triển khai, chính vì vậy họ đã khiêu khích quân ly khai sử dụng Buk bằng cách bắt đầu một cuộc không kích vào một mục tiêu không quan trọng”.
Ông Khodakovsky là cựu lãnh đạo của một quân nổi dậy ở Donetsk, và là một trong số ít những thủ lĩnh ly khai có xuất thân từ Ukraine. Trước đó, đã có mâu thuẫn giữa ông và một số lãnh đạo quân nổi dậy khác như chỉ huy trưởng Igor Strelkov, khi ông ta tuyên bố là chỉ huy của tất cả các lực lượng quân nổi dậy ở tỉnh Donetsk.
Thảm họa MH17 đã khiến căng thẳng của cuộc khủng Ukraine lên đến đỉnh điểm
Ông Khodakovsky cho biết, đơn vị của ông đã không bao giờ sở hữu các tên lửa Buk, nhưng nó có thể đã được sử dụng bởi quân nổi dậy ở các đơn vị khác. Trong quá khứ, tên lửa Buk đã được biết đến rộng rãi khi quân nổi dậy chiếm được từ lực lương Ukraine, trong một cuộc xung đột gần sân bay Donetsk hồi tháng tư, tuy nhiên những tên lửa này không được sử dụng.
Ông nói rằng không thể biết chắc chắn hệ thống Buk hoạt động trên lãnh thổ tại thời điểm tai nạn máy bay đến từ đâu, nhưng nghi ngờ lớn nhất là nó có thể đến từ Nga. "Tôi không đề cập đến việc Nga có cung cấp hay không, vì bản thân tôi cũng muốn đơn vị của mình có một hệ thống Buk. Nhưng chúng tôi chỉ dùng nó chống lại các cuộc không kích để bảo vệ dân thường, chứ không nhằm vào những máy bay dân sự vô tội”.
Cùng ngày, Washington cũng đưa ra thông tin rằng lực lượng ly khai thân Nga có nhiều khả năng bắn hạ máy bay do nhầm lẫn, không nhận ra đó là một chuyến bay chở khách dân sự. Các quan chức Mỹ cho biết đây là “lời giải thích hợp lý nhất”, trước nghi ngờ về hệ thống tên lửa đất đối không Buk đã bắn hạ chiếc MH17 hôm 17/7, làm 298 người thiệt mạng.
