Giải Nobel Y học 2013: Khám phá cơ chế vận chuyển trong tế bào

ANTĐ - Ba nhà khoa học người Mỹ và Đức đã đoạt giải Nobel Y khoa năm nay, với những cống hiến to lớn của mình cho ngành khoa học.
Hai nhà khoa học James Rothman và Randy Schekman (Mỹ) và nhà nghiên cứu Thomas Suedhof (Đức) đã vinh dự được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thuỵ Điển trao giải Nobel Y khoa năm nay, với công trình nghiên cứu cơ chế vận chuyển của các hooc-môn, enzym và các chất khác trong tế bào.
Giải Nobel Y học 2013: Khám phá cơ chế vận chuyển trong tế bào ảnh 1
Giải Nobel Y khoa 2013 được trao cho ba nhà khoa học người Mỹ và Đức


Công trình nghiên cứu của ba nhà khoa học giúp giới nghiên cứu hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động bên trong tế bào, nguyên nhân dẫn đến những nhiễu loạn trong hệ thống này và thêm căn cứ tìm hiểu các căn bệnh như đái tháo đường, bệnh thần kinh, rối loạn hệ miễn dịch v.v…

Theo ông Goran Hansson, Tổng thư ký Uỷ ban bình chọn giải Nobel, nhờ có công trình này, nhiều bác sĩ đã có phương hướng chữa trị một loại bệnh động kinh nghiêm trọng và các bệnh liên quan đến rối loạn miễn dịch ở trẻ em. Trong tương lai, các nhà khoa học hy vọng công trình nghiên cứu này sẽ là tiền đề cho việc điều chế các loại thuốc chữa trị những căn bệnh kể trên.

James Rothman, 62 tuổi, hiện là giáo sư giảng dạy tại Đại học Yale, Hoa Kỳ, và Randy Schekman, 64 tuổi, cũng đang làm việc tại Đại học California. Nhà khoa học Thomas Suedhof, 57 tuổi, là người Đức, đã làm việc với Đại học Stanford, Hoa Kỳ kể từ năm 2008.

Giải Nobel Y học 2013: Khám phá cơ chế vận chuyển trong tế bào ảnh 2
James Rothman, hiện là giáo sư ngành Y tế sinh học, Trưởng khoa Sinh học tế bào tại Đại học Yale, Hoa Kỳ


Ông Schekman chia sẻ, vào lúc 1 giờ sáng khi đang ở nhà mình tại California, ông được đánh thức bởi Chủ tịch Uỷ ban bình chọn giải Nobel và nhận tin đoạt giải Nobel năm nay. “Lúc đó tôi không nghĩ được nhiều. Tôi không nói được điều gì thật trang trọng. Tất cả những gì tôi có thể thốt lên khi đó là “Ôi trời ơi”, và đó cũng là phản ứng của tôi”.

Đối với ông Schekman, giải thưởng Nobel là một sự ghi nhận tuyệt vời cho công trình mà ông và các đồng nghiệp, học trò của ông đang làm, và giải thưởng này sẽ thay đổi cuộc đời ông. “Tôi đã gọi điện cho người quản lý phòng thí nghiệm và đề nghị anh ấy đi mua một vài chai sâm-panh, chuẩn bị mở một tiệc mừng tại phòng thí nghiệm của tôi.”

Giải Nobel Y học 2013: Khám phá cơ chế vận chuyển trong tế bào ảnh 3
Randy Wayne Schekman, một nhà nghiên cứu tế bào sinh vật học tại trường Đại học California - Berkeley, Hoa Kỳ


Về công trình nghiên cứu của ba nhà khoa học, cụ thể, công trình này đào sâu nghiên cứu hệ thống vận chuyển bên trong tế bào, cách các vật chất bên trong tế bào được vận chuyển đến đúng vị trí, đúng thời điểm nhờ phương tiện là các túi nhỏ, giống như những bong bóng. Ông Goran Hansson chia sẻ: “Hãy tưởng tượng hàng trăm ngàn người đang di chuyển khắp hàng trăm con phố, vậy làm cách nào họ có thể tìm được đúng đường? Những chiếc xe buýt nên dừng ở đâu, lúc nào để hành khách có thể bước xuống? Vấn đề này cũng tương tự với vấn đề bên trong tế bào – tìm con đường đúng giữa các cơ quan khác nhau trong một tế bào”.

Vào những năm 1970, nhà khoa học Schekman tìm thấy một bộ gen đòi hỏi phải có cơ chế vận chuyển các túi phân tử. Sau đó, vào những năm 1980, 1990, Rothman tiếp tục cách các protein kết nối với các đích đến, giống như hai đầu của một chiếc phéc-mơ-tuya. Suedhof vào khoảng những năm 1990 cũng tìm ra cách các túi “nhả” cơ quan tế bào một cách chính xác.

Giải Nobel Y học 2013: Khám phá cơ chế vận chuyển trong tế bào ảnh 4
Thomas C. Suedhof, nhà hoá sinh học nổi tiếng người Đức, hiện làm việc tại Đại học Stanford, Hoa Kỳ

Việc nhận được giải thưởng Nobel Y khoa cũng sẽ giúp ba nhà nghiên cứu có thêm điều kiện, đặc biệt là về kinh phí, để tiếp tục công trình của mình.

Giải thưởng Nobel Y khoa được trao cho ba nhà khoa học người Mỹ và Đức là giải Nobel đầu tiên mở màn cho loạt giải của năm nay. Các giải Nobel Vật lý, Hoá học, Văn học, Hoà bình và Kinh tế sẽ tiếp tục được công bố trong những tuần tiếp theo. Mỗi giải thưởng Nobel trị giá tương đương 1,2 triệu USD.