Ngôi nhà bình yên với những số phận...

ANTĐ - Họ đều là nạn nhân buôn bán người, đa phần từ Trung Quốc trở về, mỗi người một câu chuyện đau lòng khác nhau, nhưng điểm chung là đều để lại những hậu quả nặng nề về sức khỏe và tâm lý, cũng như tương lai sau này. Ngôi nhà bình yên (NNBY) là nơi giang tay đón họ, ở đó có đầy đủ sự hỗ trợ về nơi ở, vật chất, tinh thần, chăm sóc y tế, pháp lý, nghề nghiệp, nhưng đôi khi cũng chưa đủ bù đắp, chưa đủ giúp họ thăng bằng trở lại sau những bão tố cuộc đời… Chúng tôi đã đến đây và ghi lại một vài lát cắt nhỏ của NNBY ấy.

Cô gái đẹp bị người yêu lừa bán sang Trung Quốc

Đến tận bây giờ, khi đã được giải cứu khỏi “động quỷ” bên Trung Quốc trở về Việt Nam đã gần 1 năm, nhưng thi thoảng trong những giấc ngủ mộng mị, Nguyễn Thị L (SN 1996, quê ở một tỉnh miền Trung) - một nạn nhân buôn bán người hiện đang tạm trú tại Ngôi nhà bình yên (thuộc Trung tâm Phụ nữ và Phát triển, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam), những ngày đêm tiếp khách triền miên, đau đớn, rã rời vẫn ám ảnh em. Phải mất nhiều tháng nhờ tới sự hỗ trợ của cán bộ tâm lý, tâm trạng của L mới ổn định hơn một chút và em có thể trò chuyện cởi mở hơn về quá khứ đen tối của mình.

L nhỏ nhắn và ưa nhìn, mới bước sang tuổi 18 nhưng cuộc đời em đã trải qua nhiều biến cố lớn, có lẽ vì vậy mà cách nói chuyện cũng đầy vẻ trải đời. L tâm sự, em sinh ra trong một gia đình khá giả ở miền Trung, cuộc sống sẽ chẳng có gì đáng phàn nàn nếu không có những rạn nứt trong gia đình. Năm L học lớp 6 thì chuyện bố em quan hệ bất chính với một người hàng xóm bị vỡ lở, bố mẹ thường xuyên xảy ra cãi vã và đặc biệt từ ngày đó mỗi lần đi học, L bị các bạn trêu đùa, bị con của người hàng xóm nọ chặn đánh. Quá chán nản, L từ một cô bé học hành tử tế, ngoan ngoãn trở thành kẻ bất cần, bỏ bê học tập, lao vào các cuộc chơi. Đến năm lớp 10 thì L bỏ học và cùng một người bạn ra Hà Nội kiếm việc làm. 

Vào khoảng tháng 3-2013, trong một lần lang thang dạo chơi trong Công viên Thủ Lệ, L và bạn gặp hai thanh niên trạc tuổi, trông khá điển trai và ăn diện. Sau lần trò chuyện đầu tiên, họ trao đổi số điện thoại và chỉ sau ít ngày tán tỉnh, hai cô gái trẻ đã nhanh chóng ngã vào lòng 2 thanh niên nọ. Khi đã chiếm được lòng tin, 2 thanh niên rủ 2 cô gái xuống Móng Cái lấy quần áo về bán và hai cô gái trẻ dễ dàng lên xe ô tô, để rồi được đưa thẳng sang Quảng Đông - Trung Quốc bán với giá 60 triệu đồng. 

L nhớ lại quãng thời gian khủng khiếp đó: “Khi đến nơi, biết mình bị bán bọn em chống đối thì bị tên chủ chứa tịch thu điện thoại, dọa đánh”. Và thế là sau vài ngày nghỉ ngơi, cả hai cô gái bị bắt đi tiếp khách. L khá xinh xắn nên rất đông khách chọn, vì thế dù mới bước qua tuổi 16, vóc người nhỏ con nhưng ngày nào em cũng phải tiếp 10-15 khách, không ngày nào được nghỉ. “Khách mua dâm rất nhiều kẻ bệnh hoạn, có lần em bị đưa đi tiếp cùng lúc 3-4 tên để chúng làm tình tập thể - L rùng mình nhớ lại. L kể có lần bộ phận sinh dục của em bị viêm nhiễm nặng, đau đớn vô cùng, ấy vậy mà em xin nghỉ cũng không được, chủ còn bắt đi tiếp khách và không đeo bao”. 

Sau này, vì muốn tách L ra khỏi người bạn kia để cả hai không thể trốn được, hắn đã bán L sang một động khác. L luôn được khách chọn nhiều nhất, vì vậy, chỉ sau đó ít lâu tên chủ cũ lại tìm cách “bắt” L về, thế là em trở thành món hàng tranh chấp giữa hai nhà chứa. May mắn thay trong một lần, những nhân viên ở động chứa của L đánh nhau, bị công an bắt, L khai toàn bộ câu chuyện của mình và may mắn em được trả về Việt Nam. Những kẻ bán hai cô gái trẻ cách đây ít ngày đã phải ra tòa và nhận mức án thích đáng, nhưng cuộc đời, tương lai của L thì đã rẽ hoàn toàn sang một hướng khác. L kể thêm, sau khi về Việt Nam, L được đưa đến tạm trú tại NNBY, nhưng được vài tháng thì em xin về quê. Về quê, hàng xóm láng giềng xì xào, kỳ thị, L đã gật đầu đại theo một thanh niên sau ít ngày tìm hiểu. “Gia đình nhà chồng cũng có điều kiện kinh tế, em nghĩ cuộc sống với mình như thế coi như cũng may mắn, nhưng không ngờ chồng em lại bồ bịch, nghiện ma túy đá, cứ hai ngày anh ấy lại đập đá một lần, mỗi lần như thế thì lại đánh đập em. L có thai nhưng cái thai cũng bị hỏng. Đến khi chồng bị bắt, nhà chồng lên đồn công an mới biết L từng bị bán sang Trung Quốc, thế là L lại bị đổ cho cái tội “lừa” con trai nhà họ. Mới 18 tuổi, cuộc đời L chất chứa đau buồn và nước mắt, L lại quay lại xin tạm trú tại NNBY, em được đi học nghề. Ánh mắt đầy hy vọng, L cho biết mới đây em đã tốt nghiệp xuất xắc khóa học về bàn bar 3 tháng, sắp tới em sẽ theo học thêm một khóa học 6 tháng nữa và sẽ xin đi làm.

Cuộc đoàn tụ của cô gái câm, điếc sau những ngày giông bão 

Đã lâu, nhưng với những nhân viên xã hội ở NNBY, ngày trở về của Nguyễn Thị T là đáng nhớ nhất. Vào một ngày giữa năm 2011, Cục Cảnh sát điều tra về trật tự xã hội, Bộ Công an giao chuyển cho NNBY nạn nhân được giải cứu trở về từ Trung Quốc. Nạn nhân này đặc biệt so với tất cả các nạn nhân khác là em bị câm, điếc nên công an rất khó khăn trong việc điều tra được thông tin cá nhân và nhân thân của nạn nhân. Sau khi vào NNBY, thông tin duy nhất em cung cấp là mấy dòng chữ nguệch ngoạc: “Thảo, Định, gà, vịt”. Các nhân viên xã hội đành đưa em xuống Trường câm điếc Xã Đàn để các cô giáo chuyên biệt ở đây nói chuyện với em, nhưng khổ nỗi T lại chưa được học ngôn ngữ của người câm điếc nên các cô giáo ở đây cũng không khai thác được thêm gì. Cuối cùng, sau nhiều nỗ lực T cũng giúp các nhân viên xã hội biết được rằng em bị lừa sang Trung Quốc bán dâm và đã có một con gái. Ở đây em bị tra tấn, đánh đập, em rất sợ hãi và khóc rất nhiều.

Tất cả những thành viên tạm trú tại NNBY đều thiệt thòi, nhưng T là người thiệt thòi hơn cả. Những người cùng cảnh ngộ bị bán với T, dù đau khổ nhưng cũng vẫn có thể chia sẻ bằng lời với người khác, riêng T thì phải câm nín, không chia sẻ được với ai, tâm lý của em vì vậy cũng rất phức tạp. Tại NNBY, T được khám sức khỏe, được điều trị tâm lý, học nghề… tâm trạng của em đã cải thiện nhiều, chỉ có điều suốt nhiều tháng cố gắng nhưng mọi thông tin về gia đình em, thậm chí là địa phương nơi em ở vẫn mờ mịt. 

Dù bị lừa bán, trải qua rất nhiều khổ sở, nhưng trong suốt hơn 3 năm lưu lạc, T vẫn giữ được cuốn sổ bé xíu, có ghi 10 số điện thoại. Gần như không ngày nào các nhân viên xã hội ở NNBY không gọi đến những số điện thoại này, nhưng số thì đổi chủ, số thì không có người nghe máy, số thì không chính xác… Tưởng như không còn hy vọng, nhưng may thay những nỗ lực của T và những cán bộ tại NNBY đã được đền đáp khi một ngày cuối năm, một số điện thoại mà T cho rằng của một người chị họ tên Th. đã có người nghe máy và nhận ra T. Vậy là sau 4 tháng, T đã tìm được người thân. Tại phòng tham vấn, thông qua người chị họ này, mọi thông tin về T mới được sáng tỏ. Thì ra T không phải đến từ một nơi xa xôi nào đó, mà ở cách trung tâm Hà Nội chỉ chừng vài chục cây số. Bố mẹ đã ly hôn và đều có gia đình mới, T và em trai ở với bà nội. Cách đó 3 năm, có một người câm điếc rủ T đi chơi ở Khâm Thiên, Hà Nội rồi bỏ rơi T ở đấy. Vì không biết chữ, biết đường nên chỉ cách vài chục cây số mà T không thể tìm đường về nhà, em lang thang, rồi trôi dạt vào tận Đắk Lắk. Thấy em xinh xắn, bọn buôn người đã lừa T đưa sang Trung Quốc bán. Về phần gia đình T, sau nhiều nỗ lực tìm kiếm khắp nơi nhưng không nhận được tin tức gì, lại đúng thời điểm công an địa phương phát hiện ra một xác phụ nữ chết đuối, gia đình T đã mang xác phụ nữ đó đi chôn và hương khói suốt mấy năm. Sự trở về của T khiến cả gia đình vỡ òa, năm ấy, có lẽ là cái Tết ý nghĩa nhất của T.

Nơi bình yên cho những số phận “không bình yên”

Còn rất nhiều, rất nhiều những câu chuyện ở đây mà chúng tôi không ghi lại hết được, mỗi câu chuyện ấy đều được gói ghém từ những bão táp cuộc đời. Có em thì trở về hòa nhập được với cuộc sống, nhưng có em thì dường như vết thương quá lớn không thể liền sẹo được. Bởi thế, những cán bộ xã hội ở NNBY nói vui với chúng tôi rằng: Ngôi nhà bình yên mà chẳng bình yên chút nào. Những nạn nhân buôn bán người được giới thiệu đến NNBY đều có một quá khứ đau buồn, đa phần nhỏ tuổi nhưng đã bị bán sang Trung Quốc làm vợ, làm gái bán dâm, bị lạm dụng tình dục…, thế nên hầu hết các em không cởi mở, thậm chí tỏ ra bất hợp tác, mệt mỏi, chán chường; biểu hiện tâm lý phức tạp, thất thường, trầm cảm; các em coi giá trị bản thân thấp, mất tự tin, hy vọng, cảm thấy bị cô độc, bi quan về tương lai... Vì vậy nhiều em, dù đã vào NNBY, nhận được sự hỗ trợ về nhiều mặt nhưng vẫn không phấn đấu, buông xuôi, tiếp tục rơi vào những mối quan hệ phức tạp. Đây chính là những thách thức, những trăn trở lớn nhất của các cán bộ NNBY.

Chị Lê Thị Tường Vy - cán bộ xã hội của NNBY chia sẻ: Dù đã gắn bó với NNBY nhiều năm, nhưng chị vẫn cảm thấy trăn trở, cảm thấy day dứt như mình chưa thể giúp đỡ được các em nhiều. Các dịch vụ hỗ trợ mình luôn sẵn sàng đấy, nhưng không phải em nào cũng hợp tác, đôi khi cảm thấy sự quan tâm, giúp đỡ của mình là… thừa đối với các em. “Những nạn nhân tạm trú tại NNBY, có những em 12-13 tuổi đã trải đời, không sống với bố mẹ, lang thang rong chơi, rồi bị lừa bán sang Trung Quốc làm mại dâm. Khi được giải cứu trở về, không ít em đã quá quen với cuộc sống đó, các em không có được một nền tảng tốt lại tự đánh giá bản thân thấp nên tiếp tục rơi vào những mối quan hệ phức tạp. Ở đây chúng tôi không phải là trại giáo dưỡng, cũng không phải là công an, càng không thể thay quyền cha mẹ các em, chúng tôi chỉ là những cán bộ tình nguyện, vì vậy tất cả sự giúp đỡ đều tùy thuộc vào khả năng, nguyện vọng của các em…” - chị tâm sự - “Nhưng chúng tôi xác định vết thương thì phải cắt gọt, phải nạo sạch đi thì nó mới liền được, chứ nếu cứ dậy lại thì sẽ tiếp tục bị mưng mủ, ung nhọt”. Vì vậy, với tình yêu thương, thông cảm thực sự với mỗi cuộc đời, những nhân viên của NNBY đều cố gắng gần gũi, chia sẻ, tạo điều kiện để mỗi nạn nhân hòa nhập cộng đồng, tìm lại sự cân bằng, tự tin vào bản thân và cuộc sống. 

Nếu bạn là nạn nhân hoặc có nguy cơ bị bạo lực gia đình hoặc bị mua bán trở về, đừng ngại liên hệ: Phòng tham vấn -  Ngôi nhà bình Yên để được tư vấn và hỗ trợ!

Địa chỉ: tầng 4, nhà A, Trung tâm Phụ nữ và Phát triển, 20 Thụy Khuê, Tây Hồ, Hà Nội. Hotline: 04 - 3728 0936 hoặc 09 468 333 80/82/84.