Hoang tàn chợ nông sản lớn nhất Tây Nguyên

ANTĐ - Chợ đầu mối nông sản Nam Dong, huyện Cư Dút (Đắc Nông) được xếp vào diện lớn nhất Tây Nguyên nhưng từ ngày khánh thành đến nay, chợ này đã biến thành kho chứa sắn của doanh nghiệp và bãi rác thải của dân.
Cư Dút-vùng sản xuất nông sản lớn nhất tỉnh Đắc Nông, với hàng nghìn ha cây trồng là đậu, bắp, bông vải và sắn. Trong đó, các xã có diện tích và sản lượng nông sản lớn gồm: Nam Dong, Đắc Wil, Đắc D’rông và Ea Pô. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân trong việc sản xuất, tiêu thụ nông sản, ngày 17-7-2006, UBND huyện Cư Dút ban hành Quyết định số: 1398/QĐ-UBND về vệc “Phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng Chợ đầu mối nông sản Nam Dong”. 
Theo quyết định này, Chợ đầu mối nông sản Nam Dong được xây dựng trên diện tích đất 3,7 ha, thuộc thôn Tân Bình, xã Nam Dong. Dự án có tổng vốn đầu tư xây dựng gần 6 tỷ đồng, gồm các hạng mục: nhà điều hành, nhà lồng, sân phơi, cổng, tường rào và hệ thống cung cấp điện, nước. Công trình được khánh thành, đưa vào sử dụng từ tháng 4-2008. Thế nhưng, cũng kể từ ngày khánh thành đến nay, tại Chợ đầu mối nông sản Nam Dong, chưa có phiên họp nào đúng nghĩa, chưa có người dân trên địa bàn vào mua bán, trao đổi, tiêu thụ nông sản.
 Chợ thành điểm thu gom sắn

 Chợ thành điểm thu gom sắn

Vì vậy, mới chỉ sau hơn 3 năm kể từ ngày khánh thành, nhiều hạng mục công trình để hoang hoá đã xuống cấp nghiêm trọng; trong và quanh khu vực chợ cỏ mọc um tùm, rác thải bừa bãi. Ngày 22-2, trao đổi với chúng tôi, đồng chí Trần Sỹ Mỹ, nguyên Chủ tịch UBND nhiệm kỳ 2005-2010, hiện là Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam xã Nam Dong cho biết: Khi đầu tư xây dựng chợ đầu mối nông sản này, cán bộ và nhân dân xã Nam Dong cũng như các xã phụ cận rất vui mừng, phấn khởi. 
Bà con hy vọng, khi có chợ sẽ có điều kiện thuận lợi trong tiêu thụ sản phẩm nông sản. Nhưng trên thực tế hoạt động mấy năm nay cho thấy, chợ đã không mang lại hiệu quả như mục đích ban đầu. Nông sản bà con làm ra, vẫn phải vận chuyển đi nơi khác tiêu thụ, mà chủ yếu là bán cho các đại lý thu mua tại thành phố Buôn Ma Thuột (Đắc Lắc). Chợ đầu mối nông sản Nam Dong chưa thu hút được bà con, là bởi chưa có phương thức, mô hình hoạt động theo đúng nghĩa của một cái chợ.

Qua tìm hiểu, được biết Chợ đầu mối nông sản Nam Dong, hiện tại UBND huyện Cư Dút đang cho Công ty TNHH-MTV Hùng Phát, có trụ sở tại thị trấn Ea Tlinh, huyện Cư Dút thuê để làm địa điểm thu mua nông sản và làm kho ký gửi nông sản. Như vậy vô hình chung, một khối tài sản lớn của Nhà nước đã biến thành cơ sở của doanh nghiệp, trong khi đó doanh nghiệp lại không tốn kinh phí đầu tư, không phải trả tiền thuê đất. Ngày 23-2, trao đổi với chúng tôi đại diện Công ty TNHH-MTV Hùng Phát cho biết: Công ty cũng chỉ thuê 5.000m2 nhà lồng, sân phơi với giá 3USD/m2/năm để làm kho thu mua, chế biến nông sản, phần lớn diện tích mặt bằng và các hạng mục còn lại để hoang hóa cho cỏ mọc.

Chợ đầu mối nông sản Nam Dong biến thành kho 

 Chợ đầu mối nông sản Nam Dong biến thành kho

Được biết, để hình thành Chợ đầu mối nông sản Nam Dong, chính quyền xã Nam Dong và huyện Cư Dút đã gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong thời gian dài mới giải phóng được mặt bằng. Thậm chí hậu quả việc giải phóng mặt bằng chỉ mới khắc phục xong trong thời gian gần đây. Nếu tính tất cả các khoản, gồm: chi phí giải phóng mặt bằng, trị giá đất và tiền đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, thì tổng kinh phí xây dựng Chợ đầu mối nông sản Nam Dong phải lên đến cả chục tỷ đồng-một khỏa đầu tư không nhỏ, nhưng đã không phát huy hiệu quả, không mang lại lợi ích cho nhân dân.
Đồng chí Bùi Trọng Tuấn, Chủ tịch UBND xã Nam Dong khẳng định: “Chợ đầu mối nông sản Nam Dong từ ngày khánh thành đến nay chưa bao giờ họp theo đúng nghĩa của một cái chợ. Mà lâu nay chỉ do một doanh nghiệp tư nhân đứng ra khai thác làm kho chứa sắn. Trong khi đó về phân cấp, chợ này do huyện quản lý và tổ chức khai thác, chứ không thuộc thẩm quyền của xã Nam Dong”. 
Trước thực trạng chợ khai thác không hiệu quả, chính quyền xã Nam Dong đã nhiều lần phản ánh những bất cập trong khai thác và đề xuất với UBND huyện nguyện vọng giao chợ về cho xã Nam Dong tiếp nhận và tổ chức lại hoạt động theo đúng nghĩa của một cái chợ nhằm tạo nguồn thu cho địa phương, (…), nhưng đề đạt này chưa được UBND huyện Cư Dút giải quyết(!).
 Chợ đầu mối nông sản Nam Dong chưa một lần họp

 Chợ đầu mối nông sản Nam Dong chưa một lần họp

Đồng chí Trần Kế Duy, thôn trưởng thôn Tân Bình bức xúc: “Việc quản lý và khai thác Chợ đầu mối nông sản Nam Dong hiện nay của Công ty TNHH-MTV Hùng Phát rất lỏng lẻo, nên nhiều hộ dân quanh vùng đã biến khu chợ thành bãi tập kết rác, chăn thả trâu bò. Thậm chí thời điểm xảy ra bệnh dịch, người dân thiếu ý thức còn vứt bừa bãi xác gia súc, gia cầm gây mất vệ sinh. Khu vực chợ còn là nơi đám thanh niên hư hỏng tụ tập trích hút ma túy. Từ năm 2009 đến nay, thôn Tân Bình đã kiến nghị với huyện Cư Dút và tỉnh Đắc Nông, nhiều lần nhưng chưa thấy tổ chức lại việc khai thác chợ sao cho hiệu quả. Vấn đề mất vệ sinh môi trường, mất an ninh trật tự quanh khu vực chợ còn xảy ra!”.

Với quy mô đầu tư, Chợ đầu mối nông sản Nam Dong được mệnh danh là lớn nhất Tây Nguyên, nhưng đã không phát huy hiệu quả, không chỉ gây lãng phí tiền của Nhà nước, mà việc quản lý và khai thác của doanh nghiệp hiện nay đã gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống người dân trong vùng. Thiết nghĩ, huyện Cư Dút tỉnh Đắc Nông cần phải khẩn chương tổ chức lại phương thức hoạt động của Chợ đầu mối nông sản Nam Dong, nhằm khai thác có hiệu quả và tạo ra những thuận lợi cho đời sống của nhân dân.