Khuôn mặt biến dạng của Ayan trước đây và sau khi Ayan ra viện với nụ cười tươi
Nỗi đau kinh hoàng thuở nhỏ
Theo lời của bà Edna Adan Ismail, một cựu quan chức vùng lãnh thổ Somaliland thuộc Somalia, người đã thành lập bệnh viện phụ sản (Bệnh viện đại học Edna Adan) đầu tiên tại khu vực này, Ayan luôn mang khăn trùm che kín mặt suốt 23 năm nay. Ayan sống ở tại Burao, Somaliland. Khuôn mặt dị dạng của cô khiến nhiều người hoảng sợ, thậm chí trẻ con sẽ khóc thét lên khi nhìn thấy.
Ayan năm nay đã 26 tuổi và có một cô con gái. Con gái Ayan, bé Marwa giờ mới 2 tuổi, bằng tuổi Mohamed khi cô hứng chịu nỗi đau kinh hoàng. Ayan không thể nhắm mắt bên phải được. Mỗi khi ăn, thức ăn rơi xuống từ lỗ hổng trên má. Khuôn mặt của Ayan bị biến dạng do một mảnh bom trong cuộc nội chiến Somalia khi cô mới 2 tuổi.
Trong suốt 11 năm qua, bà Ismail đã tìm kiếm sự trợ giúp để chỉnh sửa lại khuôn mặt cho Ayan. Bà Ismail cho biết, lần đầu được nghe về câu chuyện của Mohamed khi mẹ cô tới bệnh viện của bà để “cầu cứu” một khuôn mặt mới cho cô. Khi đó, Bệnh viện Đại học Edna Adan mới mở cửa được hơn 1 năm và không có đủ khả năng để xử lý các vấn đề phức tạp cho Ayan. Bà Ismail cũng đã tham khảo nhiều y bác sĩ về các vết thương của Ayan, đồng thời cho lập một trang web kêu gọi sự giúp đỡ. Các bức ảnh về Ayan cùng các video được đăng tải trên trang YouTube và mạng internet hồi năm 2009, thu hút hàng triệu người xem và ủng hộ.
2 lần xin hụt visa
Năm 2012, một nhóm từ thiện Australia đã đến Somalia gặp Ayan và hứa hẹn sẽ đưa cô đến Australia để phẫu thuật nhưng kế hoạch chưa được thực hiện, một phần bởi tại Somaliland không có dịch vụ bưu chính nên rất khó liên lạc với cô. Nhiều khi Ayan phải đi hàng trăm kilomet tới Thủ đô Addis Ababa của Ethiopia để kiểm tra và chụp cắt lớp.
Ayan cố gắng xin cấp visa để ra nước ngoài điều trị nhưng cả 2 lần đều bị từ chối. Lần đầu là Mỹ, lần thứ 2 tại Australia. “Khi đó, chúng tôi nghĩ Ayan sẽ không đủ can đảm và lòng kiên nhẫn để tiếp tục chờ đợi”, bà Ismail nói. Khi các khó khăn về y tế dường như đã được giải quyết ổn thỏa thì chính phủ Australia lại từ chối đơn xin visa của Ayan và cho rằng các vết thương không đe dọa tới tính mạng. “Vì đây không phải là bệnh ung thư, bệnh tim hoặc một căn bệnh có thể giết chết cô ấy ngay tức thì nên khó xin được visa”, bà Ismail nói. Cuối cùng, một phép màu đã xảy ra khi cuối cùng Australia cũng đồng ý cấp visa cho Ayan để cô tới Bisbane.
Với tất cả tâm nguyện của mình, Ayan hy vọng có thể để mặt trần nhìn thế giới lần đầu tiên mà không phải che giấu dưới lớp khăn trùm. “Khi bạn là một phụ nữ trẻ, điều khủng khiếp nhất là không có gương mặt bình thường?”, Ayan nói.
Phẫu thuật thành công
Cuộc phẫu thuật đầu tiên tại Australia diễn ra ngày 23-2 vừa qua. Quá trình bình phục mất nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng. Tuy nhiên với Ayan, cô mong sớm đến cuộc phẫu thuật này.
Bà Ismail và Ayan đã tham dự một cuộc họp báo ở Brisbane, Australia, một thành phố hiện đại cách quê nhà của Ayan 10.000km. Tiến sĩ phẫu thuật răng hàm mặt John Arvier của Bệnh viện Wesley (Australia) đã kiểm tra mức độ tổn thương đối với gương mặt của Ayan và một nhóm các chuyên gia sẽ chỉnh sửa cho cô hoàn toàn miễn phí.
“Điều quan trọng là Mohamed mất hầu hết mô ở giữa mặt, toàn bộ phần hàm trên xương gò má và vòm miệng”, Tiến sĩ Arvier nói. Cuộc phẫu thuật sẽ bao gồm việc sửa lại vành hốc mắt. Sau đó, phần mô bị mất sẽ được thay bằng cơ lấy từ dưới xương gò má và cạnh đầu. Da được lấy từ tay sẽ được dùng để cấy ghép vào mặt và một bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ sẽ sử dụng sụn từ tai để dựng lại mũi cho Ayan. Sau đó, quá trình chỉnh sửa răng toàn diện sẽ được thực hiện để tìm lại nụ cười bình thường cho cô. Nói qua tấm khăn trùm, Ayan bày tỏ sự tự tin vào nhóm bác sĩ phẫu thuật.
Một nhóm khoảng 20 y bác sĩ tình nguyện, đứng đầu là hai bác sĩ phẫu thuật John Arvier và David Chin đã phẫu thuật cho Ayan. Các bác sĩ đã sử dụng công nghệ cấy ghép đặc biệt tái tạo các bộ phận trên cơ thể bằng công nghệ in 3D của hãng Oxford Performance Materials, ở bang Connecticut (Mỹ). Sau 11 giờ, ca phẫu thuật đã thành công. “Chúng tôi cảm ơn tất cả mọi người và những tin nhắn ủng hộ mà chúng tôi nhận được đã tiếp sức cho Ayan cùng các bác sĩ vượt qua giai đoạn khó khăn nhất”, hai bác sĩ John Arvier và David Chin cho biết.
Ayan giờ đây rạng rỡ khi bước đi trên phố và cảm thấy rất hạnh phúc mặc dù khuôn mặt cô vẫn đang trong quá trình hồi phục. Sau phẫu thuật, Ayan có biệt danh là “Dao kéo”. Ayan đang học thêm tiếng Anh và cho biết cô sẽ đi học lại để trở thành bác sĩ.
